Energieopslag in accu’s: De mogelijke toepassingen zijn eindeloos

Met de klimaatdoelstellingen van 2050 in het vooruitzicht stappen steeds meer aannemers, infrabedrijven, commerciële vastgoedeigenaren en particulieren woningbezitters over op duurzame (zonne-)energie. Niet verwonderlijk, want deze bron is onuitputtelijk én gratis beschikbaar. Echter wanneer ’s avonds de stroomvraag piekt, laat de zon het afweten. Anno 2020 springen de grote energiecentrales nog bij als het energieaanbod onvoldoende is, maar met de toename van het aantal duurzame energie-opwekkers wordt dat steeds lastiger. Energieopslag is nodig om de verschillen tussen energievraag en -aanbod op te vangen en ons elektriciteitsnet te ontlasten. Thuis, maar ook voor tijdelijke locaties, off-grid energievoorzieningen, duurzame energieprojecten, het opvangen van energiepieken en als alternatief of ondersteuning van elektriciteitsaansluitingen in het algemeen.

Energieopslag in accu’s staat steeds meer in de belangstelling. Installateurs zijn echter nog terughoudend als het om de advisering en montage van dergelijke systemen gaat. Niet uit onwil, maar veelal uit onwetendheid, merkt Norman Heins, sales engineer bij Top Systems. “Bovendien zien veel installateurs de noodzaak van energieopslag (nog) niet. Zonde, want het toepassingsgebied van energieopslagsystemen is veel breder dan de meeste bedrijven denken….”

Top Systems is gespecialiseerd in de begeleiding, samenstelling en levering van mobiele, off-grid en energieopslagsystemen voor uiteenlopende sectoren. De oplossingen bestaan in de meeste gevallen uit AGM/GEL-, lithium- of zoutwateraccu’s en Victron omvormers. Voor de energieopwekking wordt veelal een combinatie gemaakt met zonnepanelen.

Een belangrijke doelmarkt voor Top Systems is de bouw-, installatie- en infrasector, waarin steeds vaker wordt overgestapt van brandstofgestookt naar hybride of emissieloos materiaal en materieel. “Niet alleen omdat de bedrijven dit zelf ambiëren, maar ook omdat gemeenten, provincies en andere opdrachtgevers hierom vragen”, aldus Heins. “Bijvoorbeeld in tenderprojecten wordt een schone en stille manier van werken steeds meer beloond. Hier spelen wij op in met de PowerBlock 24. Deze energiemodule van Power Modules kan plug-and-play in iedere bouwplaatscontainer worden geplaatst, waar hij dienst doet als standalone 3-fase energiemodule (3×8 kVA) of hybride systeem. Bij deze laatste en meest gekozen optie laadt de generator steeds in een korte tijd en in vollast het accusysteem op, waarna de accu’s alle elektrische machines en gereedschappen voeden. En ook wanneer meer stroom gewenst is dan de accu’s kunnen leveren, springt de generator bij. Dankzij de energiemodule kan tot 90% worden bespaard op de draaitijd van de generator, wat resulteert in 90% minder uitstoot van stikstof, CO2, zwavel, roetdeeltjes en andere fijnstoffen uit uitlaatgassen. Geluidsoverlast voor de omgeving wordt tot een minimum beperkt en er kan flink bespaard worden op onderhoud. Naar wens kunnen bovenop de bouwplaatscontainer zonnepanelen worden aangebracht, die gedurende de dag de accu’s voeden.”

Sinds een jaar of twee ontvangt Top Systems ook regelmatig verzoeken van bouw- en infrabedrijven die hun schaftketen willen verduurzamen. “Afhankelijk van de vraag leveren wij kleine, middelgrote en grote mobiele systemen met één of meerdere accu’s, een omvormer en eventuele zonnepanelen op het dak”, aldus Heins. “Dankzij deze verduurzamingsslag zijn aannemers niet langer afhankelijk van een generator of bouwstroomvoorziening om hun verwarming, verlichting, koffiezetapparaat, stopcontacten en andere verbruikstoestellen te voeden. Dit maakt de schaftkeet nog breder inzetbaar. Bovendien levert de duurzame keet een belangrijke bijdrage aan de leefbaarheid op de bouw. Gebrom van generatoren tijdens de schaft is niet meer aan de orde, wat door medewerkers als zeer prettig wordt ervaren.”

Om bouwplaatsen en infraprojecten tijdens de avond- en nachtelijke uren goed te beveiligen, levert Top Systems energieopslagsystemen voor (tijdelijke) mobiele camera’s. “In plaats van mobiele systemen met accu’s en een generator hebben wij een combinatie van zonnepanelen, omvormers en accu’s ontwikkeld, waarbij een generator als back-up-/noodstroomvoorziening kan worden toegevoegd”, aldus Heins. “Een soortgelijk systeem wordt ingezet voor de voeding van de bouwplaatsverlichting en tijdelijke infraverlichting. Denk bijvoorbeeld aan de mobiele lichtmasten langs de (snel)weg.” Voor projecten die enkele weken tot zelfs maanden in beslag nemen, levert Top Systems uitgebreidere systemen. “Zo hebben we recent een oplossing met zoutwateraccu’s geleverd aan een infralichtbedrijf uit Hedel. De zoutwateraccu’s worden overdag gevoed door 20 zonnepanelen, zodat ze ’s avonds 30 tijdelijke straatlantaarns kunnen voeden. Op bewolkte dagen, wanneer de stroomvoorziening onvoldoende is, springt een biodieselgenerator bij.”

Heel bijzonder volgens Heins is de levering van een lithium-accupakket met accusnellaadsysteem aan een bedrijf in Lunteren, dat een voerrobot heeft ontwikkeld die geheel zelfstandig en voor elk dier exact het juiste, individuele rantsoen op het juiste moment doseert. “Ook hebben we recent een project afgerond voor de West-Afrikaanse kust, waar diverse zonnepanelen, een accusysteem en een omvormer de besturingssystemen van een groot aantal windmolens voeden. Een vergelijkbaar systeem is toegepast voor de elektrisch aangedreven vliegtuigtrappen op Schiphol.”

Naast energieopslag kunnen de accu’s en omvormers van Top Systems uitstekend worden ingezet voor Peak Shaving. “In dit geval kan het vermogen van de generator en/of netspanning aanzienlijk worden beperkt”, aldus Heins. “De accupakketten en omvormers kunnen namelijk het vermogen van de generator en/of netspanning flink ophogen. Ook in de woningbouw biedt deze functie uitkomst. Bijvoorbeeld wanneer bewoners een warmtepomp aanschaffen of elektrisch gaan koken, hoeven zij dankzij onze systemen hun aansluiting niet te verzwaren. Dit levert aanzienlijke kostenbesparingen op.” 

Ook zijn de energieopslagsystemen geschikt als noodstroomvoorziening. Diverse trein- en metrostations in ons land zijn hiervan een sprekend voorbeeld. “Op het moment dat hier de stroom uitvalt, worden onze omvormers direct geactiveerd. Vervolgens worden vanuit het accusysteem de noodverlichtingsarmaturen een aantal uren van stroom voorzien. Hierdoor kunnen reizigers altijd veilig hun weg naar buiten vinden.” Ook levert Top Systems noodstroomvoorzieningen met accu’s voor verkeerslichten, eventueel in combinatie met zonnepanelen. In de industrie wordt meestal gekozen voor lithiumaccu’s, die bij stroomuitval en calamiteiten zorgen dat de brandmeldsystemen, brandblussystemen, noodverlichting en camera’s in bedrijf blijven.

Voor (vakantie)woningen op eilanden en in afgelegen (natuur)gebieden waar een netaansluiting ontbreekt, levert Top Systems 100% zelfvoorzienende en off-grid energiesystemen met accu’s, omvormers, zonnepanelen en een back-up-generator. Als voorbeeld noemt Heins het tweede huis van een Nederlands gezin in de Italiaanse Alpen. “Maar ook in bijvoorbeeld strandhuisjes komt deze oplossing uitstekend tot zijn recht.” Wie liever een mobiel systeem wil, kan ook bij Top Systems terecht. “In de afgelopen jaren hebben we diverse maatwerk off-grid systemen uitgewerkt voor permanente en verplaatsbare Tiny Houses. Een mooi voorbeeld is een Tiny House in Rotterdam, waar vier zonnepanelen, twee Hoppecke loodaccu’s en een Victron omvormer/ladercombi voor de voeding van de ventilatoren, LED-verlichting, koelkast, laptops, 12 Volt pomp en het koffiezetapparaat zorgen. Het systeem kan maximaal 1.300 Watt gelijktijdig uit de loodaccu’s halen. Dat klinkt als weinig, maar is toch ruim voldoende voor de bewoners om drie (!) dagen van te leven, mocht de zon niet schijnen.”

Een toepassing die in Nederland nog in de kinderschoenen staat maar waarin Top Systems al volledig thuis is, is de installatie van ESS-systemen. “In Nederland worden steeds meer zonnepanelen gemonteerd, die ook steeds meer energie opwekken”, aldus Heins. “Overdag wordt een groot deel van deze energie teruggeleverd aan het net, terwijl ’s avonds juist stroom wordt afgenomen. Op de jaarrekening worden stroomlevering en -verbruik tegen hetzelfde tarief verrekend. Deze zogenaamde salderingsregeling wordt tussen 2023 en 2031 echter langzaam afgebouwd, waardoor het steeds aantrekkelijker wordt om zélf energie op te slaan. Dit wordt ook aangemoedigd door de overheid, omdat ons energienet niet ontworpen is voor grootschalige teruglevering en/of massale afname. Wanneer bewoners gelijktijdig elektrisch gaan koken, hun huis elektrisch verwarmen en hun elektrische auto opladen, kan dit leiden tot overbelasting van de netaansluiting en/of het achterliggende elektriciteitsnet. Top Systems speelt hierop in met een ESS lithium-accusysteem die pieken in energievraag en -aanbod afvlakt. De investering hiervoor kan al binnen enkele jaren worden terugverdiend.”