Duurzame technieken helpen Tilburg Trappers vooruit

IJssportcentrum Tilburg is al een kwart eeuw dé thuisbasis voor eredivisieclub Tilburg Trappers. Deze ijshockeyclub won al vijftien keer het Nederlandse landskampioenschap én de Nederlandse beker. Bovendien is de club zeer succesvol in de Duitse Oberliga. Om te zorgen dat de ijshockeyers onder de beste omstandigheden kunnen spelen en trainen, is tussen begin juni en eind september 2023 een ingrijpende verbetering en verduurzaming uitgevoerd. Hierbij is de Trias Energetica als uitgangspunt genomen. De werkzaamheden zijn in opdracht van de gemeente Tilburg en Sportbedrijf Tilburg uitgevoerd door BAM Bouw en Techniek – Gebouwservices Zuid, terwijl Western Airconditioning de nieuwe opwekkingsinstallatie leverde.

Het ijssportcentrum dateert uit 1998 en biedt ruimte aan een indoor ijshockeybaan, horeca, retail en kantoren. BAM Bouw en Techniek – FM Services voert al vele jaren onderhoud uit aan het gebouw, waarvan de technische installaties na 25 jaar aan het eind van hun technische levensduur waren gekomen. Het natuurlijke vervangingsmoment is heel voortvarend door de gemeente Tilburg en Sportbedrijf Tilburg aangegrepen om het ijssportcentrum te verduurzamen en toekomstbestendig te maken. Hierbij werd de samenwerking gezocht met BAM Bouw en Techniek – Gebouwservices Zuid. “Conform de Trias Energetica hebben wij diverse maatregelen genomen om de energievraag in het ijssportcentrum te beperken”, vertelt projectmanager Coen Teeuwen. “Denk bijvoorbeeld aan de kierdichting van de toegangsdeuren en de toevoeging van nieuw en hoogwaardig geïsoleerd glas in de voorgevel. Voor de vraag die resteert, hebben wij duurzame energiebronnen zoals zonnepanelen en warmtepompen toegevoegd. Hierdoor is de vraag naar fossiele brandstoffen tot een minimum beperkt. In plaats van een gasmeter van G160 volstaat een gasmeter van slechts G25.”

In navolging van bovengenoemde werkzaamheden, heeft BAM Bouw en Techniek – Gebouwservices Zuid vijf van de zes luchtbehandelingsunits vervangen door energiezuinige alternatieven met warmteterugwinning, in combinatie met laag temperatuur verwarmers. “Bovendien zijn twee luchtbehandelingskasten additioneel uitgevoerd met koeling”, aldus Teeuwen. “Omdat de zesde en grootste unit (50.000 m3/h) van de ijshal niet vervangen kon worden, is deze compleet gerenoveerd en voorzien van energiezuinige EC-ventilatoren en twincoil warmteterugwinning. Ook is een ontvochtigingsinstallatie aan de luchtbehandelingsunit gekoppeld, zodat het absolute vochtgehalte in de ijshal niet boven de 5 gr/kg absoluut vocht uitkomt. Hierdoor wordt mistvorming boven de ijsvloer ondervangen.” Project Engineer Dave Litjens van DLS Projects: “In de technische ruimtes en op het dak zijn bijna alle installaties inclusief kanalen en leidingwerk vervangen. Bovendien heeft het ijssportcentrum nieuwe meet- en regeltechniek en een nieuwe krachtverdeler gekregen.”

Voor de opwekking van warmte en koude is een omkeerbare Tetris W HP 19.2 water/water-warmtepomp van Western Airconditioning geïnstalleerd, die de restwarmte van de ijsmachine als duurzame bron benut. “De warmtepomp, met een koelvermogen van 170 kW (ESEER van 5,1) en een verwarmingsvermogen van 212 kW (SCOP van 5,6) produceert een watertemperatuur van 45°C en dient als basis voor de warmte-/koude-opwekking van de installaties”, vertelt Technisch Commercieel Adviseur François van Gorkom. “In IJssportcentrum Tilburg zijn tevens twee Tetris W TB 7.2 Booster warmtepompen geïnstalleerd, die zorgen voor een wateruittredetemperatuur van 75°C. Het verwarmingsvermogen per Booster warmtepomp bedraagt 72 kW, met een seizoensrendement (SCOP) van 4,23.” Litjens: “De Booster warmtepompen voorzien in de warmtapwateropwekking voor de kleedruimten en de ijsveegmachine. Want in tegenstelling tot wat de naam doet vermoeden, gebruikt een ijsveegmachine een dun laagje warm water om een spiegelgladde en schone ijsbaan te realiseren.”

De keuze voor de warmtepompen van Western Airconditioning was volgens Litjens en Teeuwen een logische, vanwege de uitstekende prijs-kwaliteitverhouding en juiste specificaties. Bovendien konden de warmtepompen just-in-time geleverd worden. In navolging van de Booster warmtepompen is de omkeerbare warmtepomp tevens gekoppeld aan een droge koeler van 215 kW voor het laden/ontladen van energie met behulp van de buitenlucht. “Drie kleine cv-ketels (100 kW) in cascade-opstelling kunnen eventueel benodigd extra (piek)vermogen leveren bij koude dagen. Buiten de technische ruimten zijn de radiatoren in het gebouw vervangen door laagtemperatuurversies.”

Zowel de bouwfysische verbeteringen als de werkzaamheden aan de klimaat- en elektrotechnische installaties zijn uitgevoerd tijdens de zomerstop van de ijshockeyclub, vertelt Teeuwen. “Eind maart kregen we de opdracht gegund en in juni al startten de werkzaamheden. In een periode van slechts 14 weken hebben wij de bestaande installaties gedemonteerd en vervangen door energiezuinige alternatieven, waardoor het ijssportcentrum nu profiteert van een aanzienlijk lager energieverbruik.” De Tilburg Trappers zijn zeer tevreden met het nieuwe halklimaat, besluit hij. “De ijshockeyclub ervaart een duidelijk verbeterd klimaat, een kwaliteitsverbetering van het ijs en meer zuurstof in de lucht waardoor de sportprestaties nog verder kunnen verbeteren. En daar doen we het uiteindelijk voor.”