Twee projecten in één

Corona lijkt al ver achter ons te liggen, maar recent zorgde het nog voor immense problemen binnen de bouw. Vergaderen op afstand, bouwmaterialen die niet geleverd konden worden en dan had je ook nog de blokkade van het Suezkanaal. Homij kreeg er allemaal mee te maken tijdens de aanleg van de E- en W-installaties voor het Stadskantoor en Raadhuis in Heerlen. En toch wist ze er een succesvol project van te maken, met een schitterend eindresultaat.

Het gerenoveerde Raadhuis in Heerlen dateert oorspronkelijk uit 1942 en werd ontworpen door architect Frits Peutz. Het staat naast het nieuwe Stadskantoor, ontworpen door Mecanoo architecten. Het zijn twee aparte gebouwen die toch een eenheid vormen, geflankeerd door een groene openbare ruimte. Het is één project dat uit twee fases bestond: allereerst werd het oude Stadskantoor gesloopt, waarna het nieuwe werd opgeleverd in december 2021. Vervolgens werd het Raadhuis gerenoveerd, dat vlak voor de bouwvak werd opgeleverd.

Het Stadskantoor is een ingetogen gebouw met een gevel van witgekeimde bakstenen en raamkaders, waarmee ze het naastgelegen Raadhuis prima aanvult. Op de begane grond zijn de twee gebouwen met elkaar verbonden via een centrale entree. Van binnen heeft het nieuwe Stadskantoor een vide die loopt van de begane grond tot de vijfde verdieping. Voor de klimatisering vormde dit een uitdaging, zegt Frank Vossen, projectmanager voor E- en W- installaties bij Homij. “De warmte van de begane grond mag niet naar de vijfde verdieping schieten. Om dit te voorkomen, hebben we vloerverwarming toegepast met lage temperaturen en op elk niveau een juiste luchtbalans met een eigen toevoer en afvoer.”

De vide vormde ook brandtechnisch een uitdaging, want overal moesten sprinklers komen. In de bestaande kelder van het Stadskantoor werd daarvoor een bassin van 130 m3 water gemaakt. “De kelderbak is het enige onderdeel van het gebouw dat is gebleven”, vertelt Vossen. “Daar bevinden zich naast het sprinklerbassin ook de technische ruimtes.”

Nadat het Stadskantoor was opgeleverd, was het Raadhuis aan de beurt. Dat bevatte nog veel monumentale onderdelen, zoals details in vloeren en plafonds. Dat monumentale karakter moest overeind blijven en toch moest de installatie helemaal up to date gemaakt worden. Warmte en koude worden hier geleverd door Mijnwater, een leverancier van duurzame energie met de voormalige mijngangen als bron en buffer. Middels warmtepompen wordt de temperatuur naar het juiste niveau gebracht. Vossen: “Het gebruik van lage temperaturen betekent dat je het gebouw veel beter moet isoleren. Vervolgens hebben we ruimte voor ruimte bekeken hoe we de verwarming het beste konden realiseren: met vloerverwarming, wandverwarming of convectoren. In elke ruimte hebben we een andere methode toegepast. Waar een monumentale vloer aanwezig was, hebben we de oplossing bijvoorbeeld gezocht in de plafonds.”

Helaas konden niet alle bestaande plafonds in het zicht blijven. Luchtkanalen en kabelgoten moesten immers weggewerkt worden. Waar nieuwe installaties gemonteerd moesten worden, werd een nieuw plafond gemaakt. Het oude bleef echter wel behouden voor eventuele nieuwe renovaties in de toekomst. Vossen: “De gemeente wilde niet inboeten op comfort, dus voor de ventilatie en andere installaties was dit nodig. Soms is er een spanningsveld tussen architectuur en techniek.”

De gemeente Heerlen koos voor dit project voor de contractvorm UAV-GC.  Dit betekent dat het projectteam, bestaande uit Mecanoo, Jongen, ABT en Homij, zelf de vraagspecificatie naar een concreet ontwerp heeft vertaald. Deze samenwerking verliep vlot, aldus Vossen: “Mecanoo is een architect van wereldfaam die alles detailleert ‘tot op het laatste schroefje’ en hoge eisen stelt. Omdat we samen in een team zaten, konden we alles op elkaar afstemmen. Op alle punten zijn we er prima uitgekomen. Het was een intensieve overlegstructuur. Omdat het coronatijd was, ging 80% van de overleggen digitaal en we liepen vertraging op door materiaaltekorten. Dat zorgde voor uitdagingen, maar we horen van de werknemers van de gebouwen dat ze zeer tevreden zijn. Alles werkt helemaal naar behoren.”