‘Consumenten moeten van alle mogelijkheden op de hoogte zijn’

Het is de bedoeling dat de cv-ketel vanaf 2026 uitgefaseerd en vervangen wordt door bijvoorbeeld een warmtepomp. Via campagnes zet de overheid vol in op hybride warmtepompen, maar is dit wel terecht? Volgens Frank Agterberg, voorzitter van Vereniging Warmtepompen, moeten consumenten meer gewezen worden op alternatieven.

Een van deze alternatieven is natuurlijk de all-electric warmtepomp, ook wel volledige warmtepomp genoemd. Vaak wordt gehoord dat deze ongeschikt zou zijn voor bestaande woningen en dat het kostenplaatje hoger is dan zijn hybride soortgenoot. Er zijn echter heel veel huizen die goed genoeg geïsoleerd en dus geschikt zijn om volledig van het aardgas af te gaan. Volgens Agterberg is het aan de installateur om hier de juiste voorlichting over te geven. “Een hybride warmtepomp is inderdaad vaak een uitstekende en kosteneffectieve oplossing voor mensen met een grondgebonden eengezinswoning. Met een relatief lage investering wordt al flink bespaard op aardgas. Het actieplan hybride warmtepompen van de overheid samen met de sector is op deze doelgroep gebaseerd. Uiteindelijk kun je dan op termijn de gasketel eruit halen en overstappen op all-electric. Vereniging Warmtepompen vindt dat de klant moet weten wat de mogelijkheden zijn. Een hybride warmtepomp moet niet opgedrongen worden, maar één van de opties zijn. Wat de beste oplossing is, is vrijwel altijd maatwerk. Huizen en hun bewoners verschillen. De installateur moet goed weten wat er kan en een concreet advies geven voor dat huis en zijn bewoners.”

Dat een all-electric warmtepomp niet mogelijk is in een oudere woning, klopt niet volgens Agterberg. In principe kan een volledige warmtepomp heel vaak. Bij een niet-optimale isolatie heb je gewoon meer capaciteit nodig. Daardoor stijgen de gebruikskosten natuurlijk wel en de terugverdientijd is dan langer. “Met een elektrische warmtepomp ben je vrijwel altijd goedkoper uit in de gebruikskosten. Wanneer je de investering in de al dan niet hybride warmtepomp hebt terugverdiend, hangt af van de prijsontwikkeling van gas en elektriciteit. Je weet niet wat de gas- en elektriciteitsprijzen in de toekomst doen. De wet zal middels een renovatienorm een minimale energieprestatie voorschrijven vanaf 2026 die gebaseerd is op de hybride warmtepomp. Maar het mág beter. Het mag overigens ook een andere techniek zijn dan een warmtepomp, als je de energieprestatie maar haalt.”

De overheid heeft zich als doel gesteld om in totaal 1 miljoen hybride warmtepompen te hebben geplaatst in de bestaande woningbouw in 2030. De communicatie is daarom vooral gericht op hybride. Agterberg: “Ik ben het daarmee oneens, omdat de consument daarmee tekort wordt gedaan. Als ze alle opties en de consequenties daarvan vooraf weten, zeggen ze misschien eerder dat ze all-electric willen. Het vastrecht op een aardgasaansluiting zal bijvoorbeeld naar verwachting flink stijgen.” Om deze reden gaat Vereniging Warmtepompen komend jaar meer uitleg geven over (lees: lobbyen voor) all-electric warmtepompen, zodat eigenaars van voldoende geïsoleerde woningen weten dat dit ook een optie is en ze geen kansen laten liggen. “We willen verder met de overheid bespreken wat kan en hoe dat aangepakt moet worden, zodat er voldoende apparatuur is en de installateurs de juiste kennis hebben. Daar hoort ook een campagne bij”, aldus Agterberg.

Hij merkt dat de consument gemiddeld genomen zeer geïnteresseerd is in een (elektrische) warmtepomp, maar dat er wel een gradatie is. “Je hebt mensen die de stap nu al kunnen nemen en mensen die wel willen maar de financiële middelen niet hebben. Zij kunnen, naast subsidie, wel al een goedkope lening afsluiten tegen een lage rente of een andere aantrekkelijke financiële regeling treffen met de bank als die duurzaamheid actief faciliteert. Voor de toekomstige doelgroep van nog minder bewuste en/of vermogende mensen is echter nog steeds hulp nodig. Je kunt niet van mensen verwachten dat ze zoveel geld van hun spaarrekening halen of lenen. Daarom ook moet de elektriciteitsprijs losgekoppeld worden van de gasprijs en elektriciteit structureel goedkoper worden. Daarbij geldt: uiteindelijk is een warmtepomp in gebruik altijd goedkoper dan een cv-ketel. Je investeert op voorhand en de maandlasten worden direct lager.”