REFIT LOONT!

Forse energieprijzen en een onzekere wereldeconomie. In de tweede helft van 2022 kwam de energiemarkt plots onder hoogspanning te staan. Leveranciers verhoogden en masse hun tarieven, waardoor gebouweigenaren ineens geconfronteerd werden met snel oplopende energierekeningen. Hoewel de prijzen inmiddels weer een stuk lager liggen, heeft de energiecrisis voor nieuwe bewustwording gezorgd. Verduurzaming staat nóg hoger op de agenda. Toch laten we ook nog mooie kansen liggen, merkt Marco Scholten, Area Manager bij Ned Air. “Wat veel gebouweigenaren bijvoorbeeld vergeten, is de revitalisatie van de bestaande luchtbehandelingskast(en). De techniek in deze kasten heeft de afgelopen jaren een grote vlucht genomen, waardoor flinke slagen gemaakt kunnen worden in energieverbruik, binnenluchtkwaliteit én comfort. In combinatie met andere energiemaatregelen kan bovendien een mooie energielabelsprong worden gemaakt. Daarmee is revitalisering tevens een welkome aanvulling in de verplichte route naar energielabel C.”

Bij de meeste kantoorgebouwen in Nederland staan de luchtbehandelingskasten opgesteld op het dak of in een inpandige technische ruimte. Het vervangen van deze luchtbehandelingskasten door de nieuwste generatie modellen, is vaak niet eenvoudig, weet Scholten. “Als gevolg van nieuwe normeringen en richtlijnen zoals de ErP worden luchtbehandelingskasten steeds groter en breder. Bovendien kan vervanging een pittige investering zijn. Het revitaliseren (of: refitten) van de luchtbehandelingskasten biedt in dat geval uitkomst, omdat de levensduur van de bestaande kast flink wordt verlengd.”

Mocht een-op-een vervanging van de bestaande luchtbehandelingskast niet mogelijk zijn, dan kun je met revitalisatie toch tot hele mooie resultaten komen, benadrukt Scholten. “Bijvoorbeeld door de kast volgens de huidige eisen en technieken te upgraden.” Technische installaties zoals luchtbehandelingskasten worden in vijftien jaar afgeschreven. “En hoewel een luchtbehandelingskast een gemiddelde levensduur heeft van vijftien tot twintig jaar, betekent dit niet dat je in deze periode niet naar de kast hoeft te kijken. Zowel kleine als grote ingrepen kunnen namelijk grote impact hebben.” Als voorbeeld noemt hij de keuze voor moderne EC-ventilatoren, waarmee enorm veel energie wordt bespaard. “Maar ook het opwaarderen van filters en het aanbrengen van warmteterugwinning (WTW) kan voor flinke energie- en kostenbesparingen zorgen. Door bijvoorbeeld een toevoer-/afvoerkast met change-over of twincoil systeem om te bouwen naar een WTW-unit met warmtewiel zet je rendementtechnisch een enorme stap voorwaarts. Waar een twincoil een rendement heeft van 50-55%, haalt een modern warmtewiel namelijk een rendement van maar liefst >80%. Meest belangrijk is echter dat een schone en goed functionerende luchtbehandelingskast bijdraagt aan de gezondheid en het welbevinden van de gebouwgebruikers.”

Om energieverbruik, binnenluchtkwaliteit en comfort naar het hoogste niveau te tillen, start Ned Air steevast met een grondige inspectie. Hoe oud is de luchtbehandelingskast? Wat is het huidige energieverbruik? Welke componenten zitten in de kast? Hoe worden die componenten aangestuurd? Maar ook: hoeveel lucht gaat er door de kast? Wat is de weerstand? En wat gebeurt er als je hier een andere batterij in zet? Is er sprake van veroudering, vervuiling, corrosie of achterstallig onderhoud? En vooral: wat is de ambitie van de gebouweigenaar en installateur als het om energieverbruik, binnenluchtkwaliteit en comfort gaat? “Op basis hiervan kunnen we gaan rekenen.” Door een Life Cycle Costs (LCC) berekening te maken, ziet de klant in één oogopslag wat de terugverdientijd van de revitalisatie is en of een investering in bijvoorbeeld EC-ventilatoren, nieuwe filters, nieuwe warmwaterbatterijen en warmteterugwinning rendabel is.

Zodra de klant akkoord is, worden zoveel mogelijk componenten uit de kast verwijderd. “Vervolgens worden zowel de binnenkant van de luchtbehandelingskast als de terugkerende componenten intensief gereinigd”, vertelt Scholten. “In de meeste gevallen brengen we een nieuwe gietcoating aan op de bodem, zodat de kast weer lucht- en waterdicht is. Zeker onder de filtersecties, die het meest te lijden hebben. Ook wordt aangetast plaatwerk vervangen, waarna de luchtbehandelingskast opnieuw wordt ingericht en in bedrijf wordt gesteld.” Omdat ook de regeltechniek vaak verouderd is, wordt ook hier een vervangingsvoorstel voor gemaakt. “In de meeste gevallen wordt de luchtbehandelingskast standalone uitgevoerd met een Ned Air regeling, die eenvoudig via Modbus of BACnet gestuurd kan worden. Omdat de meeste gebouwbeheersystemen wel over een Modbus of BACnet koppeling beschikken, is integratie van de vernieuwde kast geen enkel probleem.”

In navolging van de luchtbehandelingskast adviseert Scholten om ook kritisch naar het kanalenwerk te kijken. “Bijvoorbeeld door de aansluitmond te vergroten kan de actuele kanaaldruk flink verlaagd worden”, vertelt hij. “Dit scheelt al snel zo’n 50-60 Pa. Als je bedenkt dat 100 Pa bij 1.000 m3/h circa 4 kWh per jaar kost, kun je wel nagaan wat een besparingspotentieel hier ligt.” Door ook op dit vlak te ondersteunen, helpt Ned Air om de prestaties van bestaande installaties naar een nog hogere level te tillen, tegen een minimale investering en zonder dat extra ruimte nodig is.