Tagarchief: Frisse Scholen

Akoestische plafond- en wandoplossingen voor scholen

20 december 2022

Verander drukke klaslokalen in rustige leerplekken

In klaslokalen waarin het geluid rondgalmt, verliezen leerlingen hun concentratie. Zij moeten zich te veel inspannen om de informatie van de leerkracht te verstaan. Ook de leerkracht raakt vermoeid als hij elke dag continu zijn stem moet verheffen. Onderzoek wijst uit dat een slechte akoestiek zelfs leidt tot regelmatig stemverlies en verzuim. Verstaanbaarheid en het actief sturen of blokkeren van geluid maakt deze leerkrachten en leerlingen gezonder en gelukkiger.

Een goede akoestiek hoeft niet ten koste te gaan van de strakke uitstraling.

Volgens het Programma van Eisen Frisse Scholen van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (2015) is toepassing van een geluidsabsorberend plafond en/of wandafwerking noodzakelijk bij een goed of uitmuntend ambitieniveau. Dit programma onderscheidt drie niveaus. In Klasse A (uitmuntend) bedraagt de nagalmtijd (T30) maximaal 0,4 seconde. Onder Klasse B (goed) valt een nagalmtijd tot 0,6 seconde en onder klasse C (voldoende) een nagalmtijd tot 0,8 seconde. “In klaslokalen, gangen of aula’s waar een nagalm van 0,8 of meer wordt gemeten, is het aanbrengen van extra geluidsabsorberende materialen noodzakelijk”, vertelt Paul Verbarendse, area salesmanager en adviseur Onderwijs en Akoestiek bij Rockfon. Deze firma is gespecialiseerd in akoestische plafond- en wandoplossingen die hoogstaande prestaties leveren.

Een toenemend probleem

Akoestische problemen op scholen nemen toe nu scholen er fris, strak en modern uitzien. Strakke betonwanden, vloeren die bestand zijn tegen intensief gebruik en meubilair dat tegen een stootje kan, helpen het geluid om naar hartenlust rond te galmen. “Gelukkig weten we ondertussen ook hoe we dit effect kunnen tegengaan”, vertelt Verbarendse. “Akoestische plafondpanelen, eilanden en wandpanelen zijn uitstekende oplossingen om de akoestiek te verbeteren. Metingen vooraf en na de montage van de panelen tonen aan dat de nagalm hiermee altijd afneemt tot het toelaatbare niveau.”

Na de verbetering van de akoestiek vraagt luisteren minder concentratie.

Steenwol, van nature geluidsabsorberend

Verbarendse herinnert zich een school in Zuid-Holland die kampte met grote akoestische problemen. Het geluid was in de hele school onvoldoende en zo ook in de vergaderruimte. “De directeur vertelde dat alle opmerkingen weerkaatsten in de ruimte, waardoor de vergaderingen veel energie kostten. Onze metingen wezen uit dat de nagalm hoger was dan 0,8, waarna we het hele gebouw hebben voorzien van akoestische steenwolpanelen. Steenwol heeft van nature een hoge geluidsabsorptie en verbetert daarmee het akoestisch comfort in een ruimte. Hierdoor konden zowel leerkrachten als leerlingen rustiger werken en ging er geen energie meer verloren aan hard praten en ingespannen luisteren.”

Vrijblijvende 0-meting

Ondanks de problemen begrijpt Verbarendse dat scholen weifelen om het probleem aan te pakken. “Ze hebben te maken met een budget en zijn in de regel trots op de strakke uitstraling van hun school. Toch hoeven beide zaken geen probleem te zijn. We voeren vrijblijvend een 0-meting uit en vervolgens brengen we advies uit over de beste oplossing. We hebben het dan niet alleen over de meest effectieve oplossing, maar ook de meest esthetische in de gegeven situatie. Het toepassen van akoestische plafondpanelen zal de nagalm in een klaslokaal significant reduceren. De akoestische panelen zijn verkrijgbaar in wit en 34 fraaie standaardkleuren. Maar ook de huiskleur van de school is mogelijk of montage in een ophangsysteem met dezelfde kleur. De panelen kunnen horizontaal aan het plafond worden gemonteerd, maar er zijn ook wandoplossingen beschikbaar.”

Een goede akoestiek maakt leerkrachten en leerlingen gelukkiger.

Duurzaam

De basis van de Rockfon-producten is basalt, één van de meest overvloedige grondstoffen op aarde. Dit materiaal heeft een open structuur met mooie eigenschappen. Het materiaal is niet gevoelig voor vocht, niet geschikt als voedingsbodem voor bacteriën en bovendien brandwerend. Verbarendse: “Rockfon levert dus meer dan akoestische oplossingen. We zijn ook een duurzame partner. Vrijwel alle materialen zijn Cradle to Cradle-gecertificeerd en volledig recyclebaar.”

Verse en frisse lucht met één luchtbehandelingskast

Lees het gehele artikel

19 december 2022

De slimme combinatie

Er zijn meerdere manieren om scholen te voorzien van voldoende verse lucht. Maar de gewenste temperatuur realiseren, dat is een andere uitdaging. Als alle bouwkundige maatregelen voor het beperken van de koellast zijn uitgeput, is immers aanvullende koeling nodig. Airconditioning, die de lucht grotendeels laat circuleren, is nu geen optie meer in verband met de coronaproblematiek. Is uw luchtbehandelingskast binnen opgesteld of wordt de ruimte op het dak in beslag genomen door zonnepanelen? Dan is de Komfovent Verso-RHP een goede oplossing.

De Vortvent Komfovent Verso RHP biedt een oplossing bij minder ruimte.

Met de Verso-RHP – uitgerust met een geïntegreerde DX-warmtepomp – kiest u voor een oplossing die vers en fris op een slimme manier combineert. Met de juiste instellingen van dit luchtbehandelingssysteem regelen de units exact de gewenste koeling en verwarming en dit met maximale gebruikmaking van de buitentemperatuur. De geïntegreerde warmtepomp maakt aanvullende koeltechnische werkzaamheden overbodig. Wel zo handig in deze tijd, met een groot gebrek aan koelmonteurs.

Meerdere uitvoeringen

In het PvE Frisse Scholen 2021 zijn aangescherpte eisen opgenomen voor de keuze van het warmteterugwinningsprincipe. Met een warmtewiel en de Verso-RHP worden de eisen voor Frisse Scholen klasse C moeiteloos gehaald. De eisen voor klasse B/A zijn haalbaar met een platenwisselaar of Twin-coil (Verso-CF uitgevoerd met losse DX-koelers). De totaaloplossing van Vortvent is verkrijgbaar met vermogens van 400 tot 30.000 m3/h en geschikt voor binnenopstelling.

De Vortvent Komfovent Verso Standard RHP1500U: compact en effectief.

Grotere kanaalsystemen

Ton Kistemaker, eigenaar/directeur van Vortvent, specialist in luchtbehandeling, ventilatie en klimaatbeheersing, wil er wel een kanttekening bij plaatsen. “Bij deze oplossing is niet het ventilatiedebiet bepalend, maar de koellast. Met de koellast als uitgangspunt is de hoeveelheid lucht in het algemeen behoorlijk groter dan bij ventilatie alleen. Dit betekent dat bijvoorbeeld de kanaalsystemen groter moeten worden uitgevoerd. Ook op andere vlakken kan het wat installatietechnische uitdagingen met zich meebrengen. Maar koeling, verwarming en ventilatie in de school zijn met de Komfovent Verso-RHP optimaal geregeld.”

Het binnenklimaat in Frisse Scholen

Lees het gehele artikel

19 december 2022

‘Kies voor een robuuste oplossing die zijn sporen heeft verdiend’

Als directeur-bestuurder van Stichting Katholiek Onderwijs Pijnacker (‘SKOP’) krijgt Henk Hooijmans regelmatig signalen van ontevredenheid. Het ene schoolgebouw blijft te koud, het andere is benauwd en in weer een ander schoolgebouw loopt de temperatuur in de zomer torenhoog op. Om zicht te krijgen op het binnenklimaat van de zeven schoolgebouwen, gaat hij te rade bij bba binnenmilieu.

bba binnenmilieu adviseert ministeries, gemeentes, woningbouwcorporaties, multinationals en schoolbesturen over hoe zij gebouwen comfortabeler en gezonder kunnen maken. Ze is gespecialiseerd in binnenmilieu, gezond bouwen, installatietechniek, bouwfysica en arbeidsomstandigheden. “De Frisse Scholen zijn voor ons een belangrijke doelgroep”, vertelt Froukje van Dijken, healthy building specialist van bba binnenmilieu. “Zij schakelen ons geregeld in om inzicht te krijgen in de prestaties van hun klimaatinstallaties. Welke maatregelen kunnen zij treffen om het effect te verbeteren? En wat te doen voor het onderhoud van de installatie?”

Van onderzoek naar klachten naar nieuwbouwadvies

bba binnenmilieu begon haar dienstverlening ruim 25 jaar geleden met de focus op wat toen het ‘Sick Building Syndrome’ werd genoemd. “We zijn succesvol met ons onderzoek naar binnenklimaatklachten in gebouwen”, zegt Van Dijken hierover, “maar realiseren ons ook dat we hiermee achter de feiten aan blijven lopen. Daarom geven we nu ook steeds vaker advies bij nieuwbouw en renovatie. Onze kennis over wat er vaak fout gaat in de praktijk helpt ons daarbij.”

Froukje van Dijken, healthy building specialist van bba binnenmilieu. & Henk Hooijmans, directeur-bestuurder van Stichting Katholiek Onderwijs Pijnacker.

Bouw versus beheer

“Veel opdrachtgevers hebben oprechte ambities voor het binnenklimaat van hun scholen”, weet Van Dijken. “Toch worden deze bij oplevering niet gehaald en na oplevering wordt het dan nog minder.” Hooijmans en Van Dijken zien hiervoor meerdere oorzaken. “Scholen worden gebouwd in opdracht van gemeentes. Het beheer van de school komt echter voor rekening van het schoolbestuur. Door deze scheiding zie je dat er bij het ontwerp niet altijd voldoende aandacht is voor het onderhoud van klimaatinstallaties en energiezuinigheid. Ook moet er tijdens de bouw meer aandacht zijn voor kwaliteit.”

Lage plafonds, kleine lokalen

Voor SKOP voerde bba binnenmilieu inspecties van het binnenklimaat uit op alle zeven locaties, vervolgd door een maatwerkadvies per locatie. Zij voerde hiertoe een groot aantal objectieve metingen uit en bracht luchtkwaliteit, temperatuur en klimaatconcepten in kaart. Startpunt was steeds de ervaring van medewerkers over het binnenklimaat. “Moderne klaslokalen zijn lager en hebben minder oppervlakte per leerling, waardoor de rek eruit is”, merkt Van Dijken. “Als een installatie dan niet optimaal werkt, heb je geen buffer meer.” Met de uitslagen in beeld, kan Hooijmans duidelijke vragen formuleren. ‘Hoe kan ik verbeteringen realiseren op korte termijn? Wat kan ik doen op lange termijn? Kom ik in aanmerking voor subsidies?’

Bijkomende uitdaging

Van Dijken: “Kleine maatregelen kunnen veel effect hebben. Een kapotte CO2-sensor vervangen die het ventilatiesysteem moet aansturen en het advies om tijdig extra te luchten bijvoorbeeld. Ondertussen hebben we er nog een uitdaging bij gekregen. We moeten het energieverbruik ook zo laag mogelijk houden. Dit versterkt mijn advies om klimaat, energieverbruik en onderhoud tegelijk aan te pakken. bba binnenmilieu kan hier deskundig in meedenken. Een kanttekening vooraf: een nieuw concept is niet per definitie het beste. Met een robuuste oplossing die zijn sporen heeft verdiend, zijn scholen wellicht beter af dan met een hightech installatie die zijn reputatie nog moet verdienen. Het draait om de prestaties.”

Diversiteit van schoolgebouwen vraagt om ventilatie-oplossingen op maat

Lees het gehele artikel

14 december 2021

Geen enkel schoolgebouw is hetzelfde. Naast locatie, bouwjaar, omvang, leerlingaantallen en type onderwijs verschillen bijvoorbeeld de wensen én het budget van de gebouweigenaar. Dit maakt maatwerk schoolventilatie-oplossingen noodzakelijk, weet CIAT, één van de Europese leiders in gezonde binnenlucht. Met het ontwerp en de verkoop van een uitgekiend assortiment schone, veilige én energiezuinige ventilatie-oplossingen biedt CIAT voor iedere situatie een passende oplossing. Van luchtbehandelingskasten en (de)centrale luchtdistributiesystemen met of zonder WTW tot en met standalone luchtreinigers, die exact op maat en conform de actuele eisen en voorschriften worden geleverd.

Erik Tielenburg, expert in lucht en accountmanager bij CIAT.

Diverse (inter)nationale onderzoeken tonen aan dat reductie van de CO2- en fijnstofconcentraties in scholen een zeer positief effect heeft op de gezondheid, cognitieve functies en leerprestaties van leerlingen. “Onder andere deze inzichten hebben jaren geleden geleid tot het Programma van Eisen (PvE) Frisse Scholen, waarin specifieke prestatie-eisen worden geformuleerd ten aanzien van luchtkwaliteit, energiezuinigheid en thermisch, akoestisch en visueel comfort”, vertelt Gerard Mojet, business developer Gezonde Gebouwen bij CIAT. “Door voldoende verse lucht naar binnen te halen en vervuilde binnenlucht efficiënt te verdunnen en af te voeren of te filteren, verdwijnen hoge concentraties CO2, aerosolen en andere vervuilingen naar een achtergrondniveau. Het resultaat is een frisse en gezonde leeromgeving, vol gezonde, geconcentreerde en blije kinderen.”

Gerard Mojet, business developer Gezonde Gebouwen bij CIAT.

De afgelopen jaren zijn vele scholen gebouwd en gerenoveerd conform het PvE Frisse Scholen. “Toch zijn er ook tal van scholen die (nog) niet aan de eisen voldoen”, benadrukt Mojet. “Dat werd pijnlijk duidelijk tijdens de coronapandemie. Ook bij COVID-19 is de strategie om middels ventilatie verontreinigingen uit het lokaal te verwijderen. Een goed en passend ventilatiesysteem is hiervoor onontbeerlijk, maar ontbreekt nog (te) vaak. Uit een recente inventarisatie van het Landelijke Coördinatieteam Ventilatie bijvoorbeeld bleek dat slechts 38% van de onderzochte schoolgebouwen aan de huidige normen voldoet. Op 11% van de scholen (bijna 800 gebouwen) bleek de luchtkwaliteit ondermaats. Om hier versneld verandering in te brengen, heeft het kabinet 360 miljoen euro vrijgemaakt.”

Uitgekiende selectie producten

CIAT verwacht dat het aantal aanvragen voor schoolventilatie door de zogenaamde SUVIS-regeling zal stijgen. Zeker nu schoolventilatie ook onder de aandacht is van beleidsmakers én ouders. “Om problemen snel te ondervangen, kunnen scholen natuurlijk kiezen voor een standaard ventilatie-oplossing”, benadrukt Erik Tielenburg, expert in lucht en accountmanager bij CIAT. “Willen zij echter doeltreffend met hun ventilatie aan de slag, dan is een ‘one size fits all’ systeem minder interessant. Net zoals er niet één broek is voor de Nederlandse man of vrouw, moeten ook ventilatiesystemen aan een bepaalde pasvorm voldoen. Wij ondersteunen hierin met een uitgekiende selectie Eurovent-gecertificeerde producten die exact op maat worden uitgeëngineerd en geoptimaliseerd. Ongeacht of het gaat om centrale of decentrale oplossingen, voor nieuwbouw of renovatie.”

CIAT Floway: voor geavanceerde luchtbehandeling en een maximale tevredenheid.

Fijnstof en ventilatie

Een belangrijk onderdeel van de ventilatie-oplossingen zijn de diverse filtratieniveaus, vertelt Tielenburg. “Met onze eindfilters en HEPA-luchtreinigers kunnen we ook kleine fijnstofdeeltjes efficiënt afvangen. Daarmee spelen wij in op het nieuwe PvE Frisse Scholen 2021, waarin fijnstof een nieuw thema is. Bovendien sluiten wij aan bij de nieuwe adviezen van de wereldgezondheidsorganisatie.” De WHO heeft recent de waarden voor stikstof en fijnstof aangescherpt, omdat luchtvervuiling ook in kleinere hoeveelheden op lage termijn schadelijk blijkt voor de volksgezondheid.

Volgens de nieuwe eisen mag een kubieke meter lucht nog maar 10 microgram stikstofdioxide, 15 microgram fijnstof en 5 microgram superfijnstof bevatten om als gezond te worden aangemerkt. Het belang van een efficiënte fijnstoffiltering wordt tevens onderstreept door de Harvard University, die in een recent onderzoek aantoont dat CO2 én fijnstof onze cognitieve functies negatief beïnvloeden. “Ook hier is ventilatie op maat het devies.”

Als er geen ruimte op de vloer beschikbaar is, dan is Floway Ceiling een perfecte oplossing.

Duurzame school van de toekomst

Uniek is dat CIAT naast het efficiënt inblazen en filteren van (verse) lucht en afvoeren van verontreinigingen ook duurzame thermische oplossingen kan aanbieden. “Met onze oplossingen gaan gezondheid, behaaglijkheid en energiezuinigheid hand in hand”, besluiten Mojet en Tielenburg. “Bovendien bieden we uitgebreide oplossingen voor monitoring en kwaliteitsborging. Zo geven we maximaal invulling aan de ‘duurzame school van de toekomst.”

Lucht zuiveren op elke schaal

Lees het gehele artikel

7 juni 2021

“Maar bacteriën en virussen maak je daarmee niet onschadelijk. Daarvoor leveren wij aanvullende oplossingen met UV-C en ionisatietechnologie, voor zowel een klaslokaal met dertig leerlingen als een volle aula.”

Kusters Technische Handelsonderneming (THO) is een familiebedrijf met een staat van dienst die teruggaat tot 1911. Begonnen als smederij en via broeikassen, luchtverhitters en afvalverkleiningsinstallaties belandde het in de loop van de vorige eeuw in de luchtbehandeling. Vanaf 1975 kwam airconditioning in het assortiment en in de jaren negentig was Kusters THO één van de eerste leveranciers van warmtepompen.

Luchtreinigers

Tegenwoordig is het bedrijf partner (distributeur) van gerenommeerde producenten als Gree, ApenGroup, Templari, GoGaS en Biemmedue. Wiardi: “Sinds vorig jaar zijn we ook importeur van AAVI® luchtreinigers met gepatenteerde IonJet-technologie, een mooie aanvulling op de GoGaS UV-C luchtreinigers. De focus ligt altijd op ventilatie, niet op luchtreiniging, ook bij de Frisse Scholen-discussie. Met de machines van AAVI® en GoGaS pak je ook fijnstof, pollen, bacteriën, polio-, influenza-virussen en COVID-19 aan.” Beide systemen zijn uitvoerig getest door vooraanstaande instituten en de testrapporten tonen de werking en effectiviteit aan.

Schone lucht met een vrolijke vormgeving.

UV-C

De laatste aanwinsten voor het Kusters THO-assortiment zijn de INTERlit en INTERsens 250 luchtreinigers van GoGaS. Wiardi: “Wij hebben al heel wat stadions in Nederland voorzien van heaters van dit Duitse bedrijf. Nu zijn we begonnen met het vermarkten van hun UV-C luchtreinigers. Die recirculeren lucht langs lampen met UV-C-straling. Omdat UV-C door de ozonlaag wordt tegengehouden, komt deze gevaarlijke zonnestraling niet op aarde voor. In deze apparaten gebruiken we de straling echter op een honderd procent veilige en milieuvriendelijke manier om schadelijke deeltjes in de lucht te verwijderen.”

Aula, kinderdagverblijf of klaslokaal

De INTERlit is een bijna twee meter hoge verplaatsbare zuil met een doorsnede van 70 centimeter die tot 1.000 m³ per uur kan verwerken en de lucht zelf aan de onderkant aanzuigt. Wiardi: “Met maximaal 35 dB(A) aan geluid is dit een perfecte toevoeging aan een bestaande ventilatie. Het volume kan gemakkelijk een aula of een vol kinderdagverblijf reinigen. Voor klaslokalen is de INTERsens 250 ideaal. Ook dit apparaat werkt op basis van UV-C maar heeft een doorsnede van slechts 36,5 centimeter. De capaciteit kan ingesteld worden op 150, 250 of 340 m³ per uur. Dit is voldoende voor een klaslokaal, want reinigingscapaciteit is niet hetzelfde als ventilatiecapaciteit. Het aardige van beide GoGaS-machines is dat het buitendoek naar eigen inzicht kan worden vormgegeven met reclame, vrolijke voorstellingen of bijvoorbeeld een kerstomhulling.”

Voor grotere ruimtes als aula’s, wachtkamers van ziekenhuizen en kinderdagverblijven is de Tuuli 600 van AAVI® een goed alternatief. Wiardi: “Deze luchtreiniger werkt op een gepatenteerde IonJet ionisatietechniek die 99% van alle schadelijke elementen uit de lucht zuivert en kan ook echt ventileren. Het geluidsniveau is maximaal 43 dB(A). De Tuuli 600 werkt zonder filters, is standalone toepasbaar en kan ook in een bestaand ventilatiesysteem geïntegreerd worden. Drukverlies treedt vrijwel niet op. We kunnen deze machine zelfs op industriële schaal leveren tot 50.000 m³/h. Je ziet, we kunnen op elke schaal de lucht echt schoon en gezond krijgen.”

Slimme CO2-meters gekoppeld aan krachtige luchtreinigers kunnen de luchtkwaliteit binnenshuis bewaken en verbeteren

Lees het gehele artikel

3 juni 2021

CO2 is een belangrijke indicator voor de luchtkwaliteit en effectiviteit van ventilatie. De sensoren van AurAir monitoren de CO2-waardes in het klaslokaal. Zodra deze boven de norm komen, wordt via Wifi automatisch de Philips luchtreiniger geactiveerd. Deze zuivert dankzij het ingebouwde HEPA-filter 99,97% van deeltjes tot zo klein als 0,3 μm, zoals veelvoorkomende allergenen, stof, vuil, bacteriën en virussen. Op deze manier vullen de CO2-meters van AurAir en de luchtreinigers van Philips elkaar goed aan.

Het grote voordeel is dat de combinatie niet ingebouwd hoeft te worden. Dat maakt de sensoren en luchtreinigers zeer geschikt als extra maatregel, naast mechanische en natuurlijke ventilatie, voor het gezonder maken van de lucht in bestaande gebouwen.

De sensoren geven de docenten goede indicaties om actie ten aanzien van ventilatie te ondernemen.

Getest in Nederlandse scholen

De combinatie Philips en AurAir wordt op dit moment op verschillende scholen in de praktijk getest. Op een tweetal basisscholen en een tweetal scholen in het voortgezet onderwijs is de combinatie al maanden actief. Omdat de basisscholen volledig open zijn, konden hier de meest uitgebreide tests worden uitgevoerd.

Met bijna 300 medewerkers, verdeeld over 12 scholen, verzorgt Katholieke Scholenstichting Fectio het basisonderwijs aan 2.900 leerlingen in de gemeenten Houten (8 scholen) en Bunnik (4 scholen). Stichting Fectio heeft de gezondheid van haar leerlingen en personeel hoog in het vaandel staan en wilde daarom graag deelnemen aan de proeftrajecten. De praktijktests werden uitgevoerd op twee locaties, De Delteyk basisschool in Werkhoven (gemeente Bunnik) en basisschool De Stek in Houten. Op beide locaties werden de meters in het zicht van de docent geplaatst en via Wifi gekoppeld met de meest krachtige luchtreiniger (AC4236/10) uit het assortiment van Philips. Docenten stelden de CO2-meter op prijs omdat ze op basis van de grote goed leesbare cijfers op het display en de duidelijke kleurcodering (groene cijfers is goed, geel is minder, rood is slecht) de natuurlijke ventilatie optimaal konden doseren. Voorheen ging dit op gevoel, waardoor soms te vroeg of te laat, te veel of te weinig extra werd geventileerd door middel van het met de hand openen van ramen en deuren.

Zodra de CO2-waardes boven de norm komen, wordt via Wifi automatisch de Philips luchtreiniger geactiveerd.

De eerste praktijkervaringen van de docenten zijn erg positief. De sensoren geven de docenten goede indicaties om actie ten aanzien van ventilatie te ondernemen. Daarnaast merken de docenten dat de luchtreinigers snel reageren op activiteiten van de kinderen in de klas. Met name het feit dat de luchtreinigers uitgerust zijn met HEPA-filters geeft het vertrouwen dat de kleinste deeltjes uit de lucht gefilterd worden. Verder werd in de praktijk het geluid niet als storend ervaren en vinden de docenten de luchtreinigers ook nog eens een mooi design hebben.

Naast deze subjectieve ervaringen wordt op dit moment de effectiviteit van de combinatie in de praktijk getest om te zien of er meetbare voordelen te registreren zijn. Klaslokalen met en zonder de combinatie worden met elkaar vergeleken. De eerste indicaties zijn positief maar meer onderzoek is nog nodig.

Schone scholen in coronatijd

Meer dan ooit hebben scholen de gezondheid van leerlingen en personeel hoog in het vaandel staan. Op elke school zijn maatregelen getroffen om de kans op COVID-19-besmetting zoveel mogelijk te reduceren. Naast de bekende maatregelen zoals mondkapjes, looprichtingen, handen wassen en afstand houden wordt ook serieus aandacht geschonken aan het zo schoon en gezond mogelijk houden van de binnenlucht in de klassen. De optimale aanpak hierbij bestaat uit drie lagen:

1. De eerste laag wordt gevormd door de ingebouwde mechanische ventilatiesystemen.

2. De tweede laag wordt gevormd door natuurlijke ventilatie waarbij de docent, op basis van de meetwaarden op de CO2-meters van AurAir ramen en deuren juist gedoseerd kan openen.

3. De derde laag wordt gevormd door de Philips luchtreinigers, die niet alleen de vervuilde binnenlucht maar ook de buitenlucht die binnen komt door de geopende ramen zuiveren van allergenen (pollen), (fijn)stof, vuil, bacteriën en virussen. Deze laag is snel te plaatsen en is zeer kosteneffectief.

De drielagenstructuur maakt het mogelijk om op een pragmatische wijze in bestaande schoolgebouwen merkbaar de luchtkwaliteit te verbeteren, waarbij optimaal gebruik wordt gemaakt van de aanwezige mechanische en natuurlijke ventilatiemogelijkheden, aangevuld met een snel te plaatsen en zeer kosteneffectieve extra laag van bescherming voor de leerlingen en het onderwijzend personeel.

Noorderpoort pakt door: Ook Diamantlaan naar Frisse Scholen klasse B

Lees het gehele artikel

2 juni 2021

Vorige zomer is het complex aan de Verlengde Visserstraat onder handen genomen, in januari en februari was het de beurt aan de locatie Diamantlaan. Ook dit schoolgebouw voldoet nu aan Frisse Scholen klasse B.

“Optimaliseren betekent vooral comfort leveren voor de leerlingen en medewerkers van de school”, vertelt projectleider Paul Peet van installateur vanPanhuis Hoogeveen, onderdeel van TOP Installatiegroep. “In plaats van een schoolgebouw waar een groot deel van de ventilatie moest gebeuren door ramen te openen, hebben we het nu voorzien van adequate luchtbehandeling. Daartoe zijn 92 ventilatieconvectoren van Biddle geïnstalleerd in de lokalen en kantoren en een grotere unit voor de gymzaal.”

Ventilatieconvectoren

Met de ventilatorconvectoren heeft de school een systeem in huis dat met een laag geluidsniveau een comfortabel binnenklimaat geeft. Peet: “Je kunt hiermee prima ventileren en verwarmen en het is eenvoudig individueel regelbaar. We hebben witte DECO wandmodellen toegepast met directe luchttoevoer door de gevel. Voor de gymzaal heb we bovendien een extra unit geplaatst waarbij de luchtinblaas gebeurt via een luchtzak. In feite hebben we op een vrij simpele manier het gebouw aangepast naar Frisse Scholen klasse B.” De luchtafvoer verloopt via overdrukroosters naar de gangen. Een centraal afzuigsysteem van ventilatoren transporteert de lucht via de trappenhuizen verder naar buiten. De nieuwe installaties zijn aangesloten op het bestaande Priva-systeem waarvoor vanPanhuis de naregeling heeft verzorgd.

Meerdere DECO-wandmodellen in een lokaal.

Vastigheid

Installateur vanPanhuis is zo’n bedrijf dat van vastigheid houdt. Peet: “We zijn inderdaad gesteld op langdurige relaties. Niet alleen met klanten, maar ook met bouwpartners en leveranciers. Zo zijn we al lange tijd actief voor Noorderpoort, een ROC met meer dan dertig vestigingen, ruim 150 mbo-opleidingen, 1.400 medewerkers en zo’n 14.000 studenten. We zijn in elk geval blij en trots dat we weer een bijdrage hebben kunnen leveren aan het welbevinden van een deel hiervan.”

Schoolventilatiesystemen zijn straks niet aan te slepen

Lees het gehele artikel

1 juni 2021

Materialen en onderdelen worden in rap tempo schaarser en duurder en als alle scholen laat en tegelijk hun beslissingen nemen, zullen er heel wat op de wachtlijst belanden en een hogere prijs betalen.

Wouter Wijma is directeur van Ned Air, fabrikant van onder meer luchtbehandelingssystemen en is glashelder over dit onderwerp: snelle beslissers komen aan de beurt, treuzelen wordt kostbaar. “De € 100 miljoen van de Specifieke uitkering ventilatie in scholen (SUVIS) is verdeeld, de uitslagen en toewijzingen komen binnen en het is nu tijd voor de scholen om te reageren. En dat gaat langzaam.”

‘Onzichtbare’ luchtbehandelingskast voor op het dak: als het ware platgedrukt tot slechts 70 cm hoog.

Schaarste

Wijma enigszins kritisch: “Wij zien dat scholen in het oude stramien blijven: in mei bestellen en in de zomervakantie installeren. In een normale zomer heb je het over tweehonderd ventilatie-units, nu kan dat zomaar naar de zeshonderd of meer gaan. En dat wordt lastig, want we hebben het niet over standaardproducten die op de plank liggen. Ik moet weten of de unit boven- of zijaansluitingen heeft, gespiegeld moet worden, voorzien moet worden van een elektrische verhitter of koeling nodig heeft, enzovoorts. De capaciteitsbeperking ligt met name bij de toeleveranciers. Overal heerst schaarste, vooral in aluminium, koper en elektronica. Hamsteren maakt het probleem alleen maar erger. Als een onderdeel er niet is, sta je stil. Daarom zullen de snelle beslissers de winnaars zijn deze zomer.”

EduComfort 1000

Ondertussen is Ned Air druk bezig met de lopende orderportefeuille. “Er zijn genoeg scholen die wel gas geven. In Amsterdam bijvoorbeeld loopt al enige jaren het project Gezonde Scholen Amsterdam en daar worden voortvarend schoolgebouwen van goede ventilatie voorzien. Een mooi voorbeeld is de Kiem Montessori in Amsterdam-Oost, waar installateur Klaver Giant Alkmaar als eerste onze net geïntroduceerde EduComfort 1000 unit heeft geplaatst. De school heeft gezondheid hoog in het vaandel staan en heeft in overleg met Klaver gekozen voor deze uiterst stille, CO2-gestuurde en decentrale ventilatie-unit met warmteterugwinning. Hoewel de unit voorbereid is op koeling, heeft de school daar niet voor gekozen.”

Wouter Wijma, directeur van Ned Air: “De snelle beslissers zullen deze zomer de winnaars zijn.”

Installaties op het dak uit het zicht

De EduComfort 1000 is een voorbeeld van een eigen ontwikkeling waarmee Ned Air inspeelt op vragen uit de markt. “Dat is één van onze sterke punten: snel anticiperen op nieuwe ontwikkelingen. Wij zijn daar als bedrijf helemaal op ingericht. Een ander voorbeeld is een trend die zich aftekent op daken. Steeds vaker komen we projecten tegen waar luchtbehandelingsinstallaties uit het zicht moeten blijven vanuit een bepaalde afstand gezien. Een welstandsdingetje, maar ook deels geredeneerd vanuit het idee: wat je ziet, kun je horen. In het bestek staat bijvoorbeeld dat de luchtbehandelingskast maar 75 centimeter hoog mag zijn. Ned Air is al klaar voor deze ontwikkeling: we hebben de unit opnieuw geconfigureerd en als het ware platgedrukt tot een brede, lange doos met een capaciteit van 1.000 tot 15.000 kuub per uur. We gaan nu voor een project meerdere luchtbehandelingskasten leveren van 70 centimeter hoog, waar zonnepanelen op geplaatst worden en waar het platte dak een opstand krijgt van een meter. Alles uit het zicht, iedereen tevreden.”

Adviezen voor scholen met concrete verbeterplannen: ‘Geld alleen is geen garantie voor een Frisse School’

Lees het gehele artikel

17 mei 2021

We zijn inmiddels een half jaar verder, tijd om ook in deze Frisse Scholen-special aan Froukje van Dijken (bba binnenmilieu) te vragen hoe het gaat met de gezondheid van de leeromgeving op scholen.

“Corona voert nog steeds de boventoon, ook als het gaat om ventilatie op scholen”, vertelt ze. “Het is nu ruim een jaar geleden dat de eerste maatregelen ingingen en niemand wist toen wat ons te wachten stond. Wat ik nu wel weet, is dat scholen zich door corona veel bewuster zijn geworden van het belang van ventileren. Ondanks dat het RIVM voornamelijk de nadruk legt op de anderhalve meter afstand en het belang van ventileren in eerste instantie niet bewezen achtte. De World Health Organisation (WHO) heeft het wat mij betreft mooi samengevat met de 3 C’s van situaties die vermeden moeten worden: Crowded places (met veel mensen bij elkaar), Close-contact settings (in het bijzonder waar mensen met elkaar praten op korte afstand) en Confined and enclosed spaces (met slechte ventilatie). Belangrijk is in elk geval dat er voor de verbetering van scholen € 360 miljoen beschikbaar is gesteld. De eerste tranche van € 100 miljoen werd uitgekeerd via de Speciale uitkering ventilatie in scholen (SUVIS) en was op 11 maart leeg. Hoe het resterende deel van het budget besteed gaat worden, is nog niet bekend gemaakt.”

Stekker eruit

In de regeling zijn randvoorwaarden gesteld, maar dat is nog geen garantie dat je als school een goed ventilatiesysteem krijgt. “Daar zijn toch echt goede afspraken voor nodig met adviseurs en installateurs”, aldus Van Dijken. “We kennen gevallen van scholen die een nieuw ventilatiesysteem kregen, maar docenten trokken gewoon de stekker eruit omdat de installatie teveel lawaai maakte. Voor nieuwbouw is dat afgedekt in de wettelijke eisen van het Bouwbesluit, maar voor bestaande bouw niet. Met alleen geld ben je er dus niet; je moet vooraf vastleggen dat er stille installaties moeten komen.”

Om scholen te ondersteunen met het stellen van de juiste eisen heeft bba binnenmilieu een SUVIS-advies geschreven; een kennisdocument met adviezen om een goede eindkwaliteit te borgen als installaties verbeterd worden. “We hebben dit uit eigen beweging geschreven en Ruimte-OK heeft het direct op haar website geplaatst. Bij een professioneel bestuur van een grote onderwijsorganisatie zie ik niet snel problemen ontstaan, kleinere scholen en eenpitters hebben het lastiger.”

Vier adviezen

“Het eerste advies is dat je duidelijke eisen moet stellen. Niet alleen wat betreft de hoeveelheid luchtverversing van de nieuwe installatie, maar ook over het geluidsniveau, tocht en dat de toegevoerde lucht schoon moet zijn. Zeg maar een Programma van Eisen Frisse Scholen Light”, aldus Van Dijken. “Ons tweede advies is: controleer bij oplevering of ook gedaan is wat afgesproken is, liefst door een onafhankelijk bureau. Punt drie is het onderhoud. Zorg voor een contract waarin dit goed is vastgelegd, zodat de onderhoudskosten straks geen verrassing zijn. Het vierde advies gaat over de monitoring van de prestaties. De SUVIS-regeling eist onder meer dat in elke onderwijsruimte CO2-meters komen waarvan de gegevens minimaal één jaar worden opgeslagen. Met de installateur kan worden afgesproken om hier periodiek over te rapporteren, om de prestaties en eventuele afwijkingen in beeld te krijgen.”

Serieus geld

“We hebben dit advies vooral geschreven om te zorgen dat de scholen waar krijgen voor hun geld”, benadrukt Van Dijken. “Ze moeten nog steeds 70% van de kosten zelf betalen en dat is serieus geld. Dus zorg dat het goed gebeurt en geloof de installateur niet zomaar op zijn blauwe ogen. Scholen moeten zich er ook van bewust zijn dat de exploitatiekosten en energierekening omhoog gaan als er meer wordt geventileerd. Ook dat kun je van tevoren duidelijk in beeld brengen.”

Ventileren eerst

“We zijn in elk geval blij dat scholen steeds bewuster bezig zijn met ventilatie en dat is deels te danken aan corona en aan het eerder genoemde eindrapport. Het effect van maatregelen kunnen we helaas nog niet beoordelen, omdat we geen representatieve situatie hebben. Corona betekent voor ons nog steeds: anderhalve meter afstand bewaken en ventileren, ventileren, ventileren. Voor het monitoren van de luchtkwaliteit letten we nu alleen op CO2. Fijnstof bijvoorbeeld, is nu even minder relevant. Fijnstof is en blijft echter wel een aandachtspunt en krijgt in de volgende versie van Frisse Scholen FS een paragraaf, maar ventilatie is nu veel urgenter. Zelfs een school naast een drukke weg adviseren wij de ramen open te zetten. Ik geloof in elk geval dat het voor scholen die – met SUVIS-geld of niet – hun ventilatie goed op orde krijgen, het letterlijk een verademing zal zijn.”

Meer informatie is te vinden bij www.binnenmilieu.nl en www.ruimte-ok.nl.

OBS de Braskörf, Veendam: ‘Prioriteit was een gezond binnenklimaat’

Lees het gehele artikel

3 mei 2021

OBS de Braskörf in Veendam kon hier lange tijd over meepraten. CO2-meters toonden aan dat de ppm-concentraties in de lokalen ’s zomers konden oplopen tot > 3.000. En ook de binnentemperaturen waren regelmatig te hoog. Met name in de lokalen op de verdiepingen, waar de school beschikt over een plat dak en grote ramen aan de zuidzijde. “Wanneer je in deze situaties niet kunt ventileren, gaat het onherroepelijk mis”, aldus Johan van der Mark, directeur van OBS de Braskörf. “Zowel leerkrachten als kinderen waren niet fit. Het Scholen°Concept met Comfort˚Plus units van Klimaatgroep Holland heeft hier verandering in gebracht.”

_{Tekst Lieke van Zuilekom | Beeld Klimaatgroep Holland}

“In de zomervakantie van 2019 is het complete klimaatsysteem vervangen”, vertelt Van der Mark. “Een megaoperatie, waarbij in 4-5 weken een groot deel van de schoolinventaris tijdelijk is uitgehuisd of verplaatst en in alle 20 onderwijs- en kantoorruimtes nieuwe klimaatunits zijn geïntegreerd.” Voor het klimaatsysteem hadden OBS de Braskörf en overkoepelende scholenstichting

OPRON specifieke wensen. “Prioriteit was een gezond binnenklimaat, waarbij de ppm op ieder moment binnen verantwoorde bandbreedtes blijft. Bovendien wilden we met het systeem kunnen verwarmen en koelen. Op de verdieping is tevens actieve koeling geïntegreerd, volgens de filosofie dat in de zomermaanden de koude naar beneden zakt.”

Johan van der Mark, directeur van OBS de Braskörf: “We zijn echt zeer tevreden over het nieuwe klimaatsysteem.”

Frisse Scholen klasse B

In opdracht van bouwmanagementbureau BCN-Groep uit Drachten heeft Klimaatgroep Holland een klimaatsysteem op maat ontworpen, conform de eisen van Frisse Scholen klasse B. Dit betekent dat het systeem onder meer voldoet aan een ventilatiehoeveelheid van 35 m³ lucht per persoon per uur. “Zowel in de leslokalen, directiekamers, het computerlokaal als het gymlokaal hebben wij Comfort˚Plus units geïnstalleerd, waarin ventilatie, verwarming, verkoeling, dynamische warmteterugwinning én gratis nachtkoeling slim geïntegreerd zijn”, aldus Jan Geert Wind, technisch adviseur bij Klimaatgroep Holland. “Alle decentrale units zijn boven de systeemplafonds en volledig uit het zicht weggewerkt. De installaties op de begane grond zijn aangesloten op de bestaande cv-installatie. Op de verdieping is een koppeling gemaakt met een nieuwe lucht/lucht-warmtepomp op het dak. Hiervoor hebben we nauw samengewerkt met Borgtechniek uit Winschoten.” De luchtverdeling vindt plaats middels wervelroosters of wandroosters, vertelt hij. “Dankzij de Comfort˚Plus units kan ieder lokaal afzonderlijk bediend en geklimatiseerd worden. Volledig vraaggestuurd en op basis van aanwezigheid, CO2, luchtvochtigheid en temperatuur. Bovendien functioneert de installatie fluisterstil.”

Ook de verlichtingssturing is aan het klimaatsysteem gekoppeld, vertelt Van der Mark. “We hebben van de nood een deugd gemaakt, door in de verlaagde plafonds direct ook de verlichting te vervangen door LED’s. Ook op dit vlak zijn we dus weer up-to-date.” Alle ruimtes zijn voorzien van een digitaal touchpaneel op de wand, waarin de setpoints voor het binnenklimaat zijn ingesteld en waarop leerkrachten eenvoudig en naar wens de temperatuur een aantal graden naar beneden of boven kunnen bijstellen. Bovendien kunnen zij de verlichting in twee zones uit- en weer inschakelen. Bijvoorbeeld tijdens een digibordles.

Alle decentrale units zijn boven de systeemplafonds en volledig uit het zicht weggewerkt.

Met de start van schooljaar 2019-2020 is het nieuwe klimaatsysteem in gebruik genomen. Een spannend moment, volgens Van der Mark, want tijdens de eerste lesweek was het buiten 33°C. “Het systeem was nog niet in de praktijk getest, maar heeft deze uitzonderlijke temperaturen glansrijk doorstaan. Bovendien was het aantal inregelissues minimaal. Ook tijdens de wisseling van de seizoenen. We zijn echt zeer tevreden over het systeem.”

Maak kennis met de nieuwste unit van het Scholen°Concept: de CP 14.30 i-WTW

Kinderen moeten kunnen leren en spelen in een aangename en gezonde schoolomgeving. Dit is het afgelopen jaar weer onderstreept. Klimaatgroep Holland gaat daarom met de nieuwste technieken de toekomst in, waarin circulariteit, energieverbruik en luchthygiëne een grote rol spelen. De nieuwe Comfort˚Plus unit is onder meer voorzien van intelligente warmteterugwinning en 100% gescheiden luchtstromen. Bovendien beschikt de unit over alle vertrouwde en bewezen kenmerken van het Scholen°Concept, zoals 24/7 monitoring via de meldkamer en 10 jaar garantie op apparatuur en resultaat. Meer informatie? klimaatgroepholland.nl/onderwijs.

Scholen°Concept Klimaatgroep Holland uitgebreid met nieuwe unit

Lees het gehele artikel

8 februari 2021

De pijlers circulariteit, energieverbruik en luchthygiëne nemen hierbij een grote rol in. Dit heeft geresulteerd in een nieuwe Comfort˚Plus unit voor ons bekende Scholen°Concept. Met intelligente warmteterugwinning en 100% gescheiden luchtstromen: maak kennis met de CP 14.30 i-WTW.

De Comfort°Plus 14.30 i-WTW is een decentrale ventilatie unit met geïntegreerde koeling en verwarming met intelligente warmte terugwinning. De unit kenmerkt zich door circulariteit, uiterst laag energieverbruik en high care luchthygiëne. Met 100% gescheiden luchtstromen, een groot luchtdebiet en fluisterstille werking. Stekkerklaar en daarmee de ideale oplossing voor scholen die, gestimuleerd door de SUVIS, bezig zijn te voldoen aan het ‘Frisse Scholen’ predikaat.

Meer informatie over ons ScholenConcept dat inmiddels 7000 lokalen in Nederland voorziet van een gezond en comfortabel binnenklimaat? https://www.klimaatgroepholland.nl/onderwijs/