In de bouw heerst een groot tekort aan technisch geschoold personeel. Maar ook aan voldoende kennis. “Nieuwe technieken, bouwwijzen én regelgevingen volgen elkaar in rap tempo op”, vertelt Richard Daamen, Managing Director van Belimo Servomotoren BV. “(Bij)scholing is noodzakelijk, maar hiervoor ontbreekt vaak de tijd. De branche komt hierdoor steeds meer onder spanning te staan. Om deze trend te doorbreken, moeten we niet praten, maar dóen. Hierin is een belangrijke taak weggelegd voor de fabrikanten.”

In een onderzoek van de Installatie Academie onder 3.000 installatiebedrijven geeft meer dan 40% van de ondervraagden aan dat monteurs en binnendienstmedewerkers achterlopen in kennis, trends en ontwikkelingen. Reden hiervoor zijn bijvoorbeeld drukte, personeelstekort en corona. Ondanks dat ze wel willen, is er onvoldoende tijd en ruimte voor verdieping en verbreding. Alle beschikbare trainingstijd wordt gestoken in ‘verplichte’ trainingen in plaats van in nieuwe technieken. Hoe kan deze steeds groter wordende kloof worden gedicht?

“Als fabrikant en partner van HVAC-installateurs, systeemintegratoren, servicemonteurs én gebouw-eigenaren nemen wij hierin onze verantwoordelijkheid”, aldus Daamen. “Al in 2015 hebben wij de Belimo Customized Products geïntroduceerd, waarmee lucht- en waterzijdige aandrijvingen alvast als prefab modules worden voorgemonteerd en/of gelabeld. Ook kunnen klantspecifieke instellingen al vooraf geactiveerd worden, waarna de producten just-in-time en just-in-place als maatwerk naar de bouw worden vervoerd.” Klantspecifieke kabels en connectoren worden alvast voorgemonteerd. “En ook hydraulisch bieden we meerwaarde, door het voormonteren van leidingwerk, bevestigingsbeugels, bochten, koppelingen of ander fittingwerk aan onze regelafsluiters en kogelkranen. Hierdoor kan de samengestelde set naadloos en plug-and-play op het leidingwerk worden aangesloten. Zelfs het dampdicht isoleren van de set is geen enkel probleem! Dankzij onze Customized Products zijn klanten verzekerd van een hoge elektrische en hydraulische kwaliteit, terwijl arbeidstijd en -kosten worden verlaagd, bouwafval wordt gereduceerd, vervoersbewegingen worden beperkt en onze totale CO2-voetafdruk wordt verkleind.”

Om het tekort aan nieuwe, goed geschoolde vakmensen vanuit het beroepsonderwijs te ondervangen, is Belimo ook de ROC’s gaan trainen. Bijvoorbeeld om het vak van installateur aantrekkelijker te maken. Maar ook om de kennis en kunde van de leerkrachten te vergroten, volgens het train-de-trainerprincipe. “Omdat we zagen dat de innovaties in de markt voorlopen op de kennis en kunde van de studenten, zijn we de markt gaan ‘sandwichen’”, vertelt Daamen. “Bijvoorbeeld door de producten die wij als innovaties in de markt introduceren, ook beschikbaar te stellen aan de scholen.” Om ook de HVAC-installateurs, systeemintegratoren en servicemonteurs mee te nemen in alle ontwikkelingen, heeft Belimo bovendien negen type trainingen ontwikkeld. Zowel online als in het Belimo Kenniscentrum in Vaassen en zowel voor groepen als individueel. “Via onze website kunnen relaties zich bovendien aanmelden voor diverse webinars over het berekenen en selecteren van druk(on)afhankelijke regelventielen, het toepassen van de intelligente Energy Valve en de geschiedenis en betekenis van VAV en CAV. Hierdoor leren zij (nog) betere productselecties maken en nauwkeurig(er) inregelen, met wederom minimale faalkosten, kortere doorlooptijden en een perfect werkende installatie als resultaat.”

De meest recente stap die Belimo heeft gezet, is de koppeling tussen onderwijs, techniek en commercie. “Hoe kun je een installateur of systemintegrator overtuigen van de juiste toepassingen? Om studenten ook hierin te ondersteunen, hebben wij de Belimo City ontwikkeld”, aldus Daamen. “Studenten worden uitgenodigd om als Belimo-student mee te lopen op onze beurzen, waar een Belimo City is opgebouwd met diverse utiliteitsgebouwen waarin techniek, commercie en trainingen harmonieus worden samengebracht. Zo maken wij de cirkel rond. Bijvoorbeeld tijdens de VSK-beurs in Utrecht is deze aanpak zeer succesvol gebleken.”

Om te benadrukken hoe belangrijk een gezond binnenklimaat in gebouwen is, heeft Belimo wereldwijd onderzoek gedaan onder adviseurs en experts in de ventilatietechniek. Bijvoorbeeld om erachter te komen waar de prioriteiten liggen om tot gezonde ruimtelucht te komen. In dit onderzoek zijn zeven essentiële factoren voor niet-residentiële gebouwen naar voren gekomen:

1. Continue en betrouwbare meting, weergave en bewaking van de binnenluchtkwaliteit.
2. Een precieze hoeveelheid lucht die naar de zone  stroomt en een gecontroleerde afvoer van gecontamineerde lucht.
3. Goed ontworpen luchtvermenging en luchtstroompatroon.
4. Actieve drukopbouw binnen de gebouwomhulling en ruimtes.
5. Correcte conditionering van temperatuur, CO2 en luchtvochtigheid.
6. Doeltreffende filtering.
7. Juiste hoeveelheid buitenlucht.

“Om een gezond binnenklimaat te borgen, is het belangrijk dat je weet waar je ‘verse buitenlucht’ vandaan komt”, benadrukt Daamen. “Bevind je je in een groene omgeving of op een industrieterrein? Welke filters zijn nodig om de buitenlucht te zuiveren van pollen, stikstof, fijnstof en andere vervuilingen? Hoe zorg je voor een goede luchtverspreiding? En hoe breng je met behulp van sensoren de luchtkwaliteit vraaggestuurd naar het juiste niveau?” Om de markt hiervan nóg bewuster te maken, is Daamen afgelopen juli toegetreden tot de vereniging Binnenklimaat Nederland. Wordt ongetwijfeld vervolgd…