Holland Solar is de branchevereniging van de Nederlandse zonne-energiesector. Nederland is na Australië het land met de meeste zonne-energie per hoofd van de bevolking. En toch moet er nog een flinke inhaalslag gemaakt worden, voor we in Nederland een volledig duurzaam energiesysteem hebben. Volgens Wijnand van Hooff, algemeen directeur van Holland Solar, wordt het een flinke uitdaging om de gestelde klimaatdoelstellingen te halen. Hij praat ons bij over de huidige ontwikkelingen en wat er nog allemaal moet gebeuren.
“Er gebeurt momenteel van alles op het gebied van energie. De oorlog in Oekraïne heeft bijvoorbeeld een grote invloed op ons energieverbruik. Deze situatie maakt pijnlijk duidelijk wat de gevolgen zijn als je afhankelijk bent van één ander land voor je energievoorziening. Daarom moeten we inzetten op duurzame bronnen, zodat we onze eigen energie kunnen opwekken. Dit zorgt niet alleen voor minder afhankelijkheid, maar is ook de goedkoopste manier van energie opwekken. De prijs voor elektriciteit wordt echter bepaald door de duurste bron in de energiemix en omdat we op dit moment in Nederland nog vrij veel gas verbruiken, is de prijs dus ook relatief hoog. Daar hebben we nog wel een tijdje mee te maken, hoewel het snel verbetert. We komen immers van ver.”
Volgens Van Hooff zijn we in Nederland laat begonnen met de energietransitie, omdat we Gronings gas hadden. Dat maakte het onderwerp minder urgent. Nu er steeds minder gas uit Groningen komt, zijn we afhankelijk geworden van import en is de energietransitie echt losgekomen.
Waar een systeem veranderd moet worden, ontstaan natuurlijk uitdagingen. Netcongestie is een duidelijk voorbeeld hiervan. Waar meer elektriciteit wordt verbruikt, moet zwaardere infrastructuur komen. Netverzwaring is de belangrijke oplossing, maar dat kost tijd, weet Van Hooff. “Je had natuurlijk aan kunnen zien komen dat we meer netcapaciteit nodig gaan hebben. Maar ja, dat is achteraf praten. We zullen het nu moeten gaan oplossen en zijn realistisch genoeg om te zeggen dat dit niet gedaan kan worden van vandaag op morgen. Tot die tijd zal de energietransitie toch door moeten.”
Totdat het elektriciteitsnet is uitgebreid, zullen we zo slim mogelijk moeten omgegaan met de netcapaciteit die er wel is. Volgens Van Hooff is het elektriciteitsnet nog niet bijna overal vol, zoals sommige netbeheerders zeggen, maar zijn er bepaalde piekmomenten waarop het net overbelast zal zijn. “Op kaarten van netbeheerders kleurt Nederland langzaam rood, alsof het net overal continu volledig overbelast is, terwijl netcongestie slechts op bepaalde plekken en op bepaalde momenten in het jaar plaats gaat vinden. Op die momenten kun je de stroom die dan wordt opgewekt afvlakken, opslaan in een batterij of omzetten in een andere energiedrager, zoals bijvoorbeeld warmte of waterstof.”
Opslaan in batterijen zal waarschijnlijk voorlopig vooral op grote schaal plaatsvinden, want voor huishoudens is het nu nog vrij duur om een batterij aan te schaffen. In de toekomst worden ze zeker goedkoper, zodat deze mogelijkheid op termijn ook voor huishoudens in zicht komt. “Op een groter niveau kun je een buurtbatterij of een grote batterij op een industrieterrein plaatsen. De businesscase daarvan wordt snel interessant, dus ik geloof dat dit op korte termijn een oplossing biedt”, aldus Van Hooff. “Een andere optie is congestiemanagement. Wanneer de capaciteit van het net op een bepaald moment onvoldoende is, dan kun je aan een zonne-energieproducent vragen om het systeem, tegen een vergoeding, tijdelijk af te schakelen. Vanaf november 2022 staat in de wet dat netbeheerders dit moeten aanbieden, maar er wordt tot nu toe nog weinig mee gedaan.”
Holland Solar behartigt de belangen van de Nederlandse zonne-energiesector door deze sector te vertegenwoordigen en kennis te verspreiden. Medewerkers van Holland Solar gaan veelvuldig in gesprek met politici en ambtenaren over wat de Nederlandse zonne-energiesector nodig heeft om duurzaam verder te kunnen groeien. Volgens Van Hooff is dat één van de belangrijkste taken van de vereniging. “Iedereen ziet inmiddels in hoe belangrijk de energietransitie is en zonne-energie is een belangrijk onderdeel van de oplossing. Wij leggen uit wat er gebeurt in de sector en wat er nodig is om een bijdrage te kunnen leveren aan de realisatie van deze transitie.”