Noord/Zuidlijn – Amsterdam

Met recht een ambitieus project: een metroverbinding van Amsterdam-Noord naar Amsterdam-Zuid, 9,7 km lang, waarvan 7,1 km ondergronds. Vijftien jaar werd er gebouwd en sinds medio 2018 is het een feit: de Noord/Zuidlijn is open. De techniek achter dit immense project werd onder meer met Hager-systemen ingevuld.

• Voor 185.000 reizigers per dag is reizen door het centrum van Amsterdam een heel stuk eenvoudiger geworden.
• Metrolijn 52 verbindt Amsterdam-Noord en Zuid

Acht projecten in één: de stations van deNoord/Zuidlijn

De Noord/Zuidlijn bestaat uit acht metrostations, twee ondersteunende gebouwen en een busstation. Elk van die stations is een project op zich. Bij elkaar genomen een gigantische opdracht, waar VIA NoordZuidlijn zocht naar een partner die de elektrische infrastructuur voor zijn rekening kon nemen.

Ed Kooijmans, accountmanager bij Hager, vertelt: “Begin 2013 werden we gevraagd mee te denken over een complete oplossing. We hebben snel geschakeld en in onze aanbieding ook meegedacht over aspecten waar in het projectteam nog geen oplossing voor bedacht was. Slechts drie maanden na het indienen van het voorstel bleek dat de gunning voor de rol van ‘systeemengineer energiedistributie’ naar Hager ging.”

Hager kreeg de opdracht voor het verzorgen van het complete laagspanningstraject, bestaande uit Unimes-hoofdverdelers, Univers-onderverdelers, een railkokersysteem en een UPS-noodstroomvoorziening, zodat bij spanningsuitval vitale systemen in werking blijven. Uitermate belangrijk natuurlijk, dat bijvoorbeeld de verlichting op alle stations geborgd wordt in geval van spanningsuitval. De volledige coördinatie van deze drie disciplines lag bij Hager.

Verlichtingsinstallatie 
Later in het project kwam er een aanvullende opdracht bij voor advies, engineering en programmering van de besturing van de verlichtingsinstallatie inclusief armatuurdefectmelding voor alle stations. Hager-partner Frame Domotica verzorgde in opdracht van Hager de programmering van het complete KNX gebouwautomatiseringssysteem voor alle stations en vluchtwegen. Met meer dan 2000 busdeelnemers om te programmeren een enorme klus.

Goed projectmanagement
Abe de Jong is projectmanager bij Hager en was vijf jaar lang minimaal eens per week in Amsterdam te vinden. Abe: “Een jaar voordat de eerste levering plaatsvond, zaten we al elke week om tafel met het projectteam om mee te denken. De engineering was nog niet compleet uitgedacht. Omdat er veel betrokkenen waren, kwamen er ook veel verschillende meningen op tafel. Juist door de nauwe samenwerking kwamen we gezamenlijk tot ideeën en oplossingen. In de loop van het project is het nodige veranderd en op zijn kop gegooid. Goed projectmanagement vanuit ons als leverancier is dan heel belangrijk. Ik kon de vragen die ontstonden mee terugnemen naar Hager en met mijn collega’s zorgen voor een goed antwoord.”

Niet standaard
Er zaten allerlei leuke elementen in dit project die gezamenlijk uitgewerkt werden, zoals RAMS-data (reliability, availability, maintainability and safety) die uit de installatie aangeleverd moet worden voor o.a. onderhoudsdoeleinden. Ook aspecten als selectiviteitsberekeningen en brandveiligheid werden meegenomen in de uitwerking. Het was zeker geen kwestie van één verdeelsysteem bouwen en kopiëren voor acht stations. Ed Kooijmans: “Onze oplossing moesten we afstemmen met de verschillende projectleiders van de stations, die ieder hun eigen visie en projectdeelverantwoordelijkheid hebben. Door een complete verdeler te bouwen, en alle projectleiders, werkvoorbereiders en de opdrachtgever gezamenlijk uit te nodigen voor een visuele inspectie in Den Bosch, konden we de feedback bundelen en kregen we commitment voor onze vertaling van het PvE.”

De verdelers werden gebouwd door de eigen paneelbouwafdeling van Hager in Coevorden. Uiteraard loop je bij een project van deze omvang tegen uitdagingen aan. Zo was de oorspronkelijke planning om de installaties voor de acht stations na elkaar in te regelen en af te bouwen. Uiteindelijk kwamen alle stations min of meer gelijktijdig. Door meer capaciteit op te schakelen, lukte het om aan de strakke planning te voldoen en op tijd te leveren.

Tunnelvoertuig
Vanuit Hager Coevorden werd per station de volledige coördinatie gedaan, inclusief een FAT en transport naar de locatie. Transport en inhuizing waren bij dit project bijzonder. Abe: “Vanaf een centraal punt werden alle materialen op een flatbed geplaatst en dit tunnelvoertuig reed dan via de tunnelbuizen naar de plaats van bestemming. Aangekomen bij het station moesten de verdelers van het flatbed op het perron gehesen worden en vandaar verder naar de technische ruimte, die soms weer een verdieping hoger lag.

Vieren
Een succesvol project waar zoveel collega’s aan meewerkten, wil je ook met elkaar vieren. Het was een bijzonder moment toen alle collega’s van de vestigingen in Den Bosch en Coevorden begin 2016 een bezoek mochten brengen aan het VIA-projectteam op de bouwlocatie bij het Centraal Station. Een uniek kijkje achter (en onder) de schermen van een project dat zo in de spotlight staat, is fantastisch om mee te maken. Ook het internationale management van de Hager Group kwam op bezoek om zelf te kunnen zien wat het Noord/Zuidlijn-project zo speciaal maakt.

Eerste ritje
Ed en Abe kijken positief terug op het project. “Dat je met elkaar zo’n uitdaging aangaat en dan binnen de planning kan voldoen aan alle eisen, is gewoon super”, zegt Ed.

Nu de Noord/Zuidlijn zo’n 10 maanden in bedrijf is, bekennen Abe en Ed dat ze zelf nog niet eens een ritje hebben gemaakt met metrolijn 52. Beiden: “Dat gaan we nu eerst maar eens doen!”