Het was met recht een ambitieus project: de bouw van een metroverbinding van Amsterdam-Noord naar Amsterdam-Zuid van in totaal 9,7 km, waarvan 7,1 km ondergronds. Vijftien jaar werd er gebouwd en sinds medio 2018 is het een feit: de Noord/Zuidlijn is open. De techniek achter dit immense project werd onder meer ingevuld met diverse Hager-systemen.
De Noord/Zuidlijn bestaat uit acht metrostations, twee ondersteunende gebouwen en een busstation, die ieder een project op zich vormden. VIA NoordZuidlijn – een combinatie van bouwbedrijf Visser & Smit Bouw bv en technisch dienstverlener Imtech Building Services bv – kreeg opdracht voor de totale afbouw van het project en zocht onder meer naar een partner voor de elektrische infrastructuur. Ed Kooijmans, Accountmanager bij Hager, vertelt: “Begin 2013 werden we gevraagd om mee te denken over een complete oplossing. We hebben snel geschakeld en in onze aanbieding meegedacht over aspecten waar in het projectteam nog geen oplossing voor was gevonden. Slechts drie maanden na het indienen van het voorstel bleek dat de gunning voor de rol van ‘systeemengineer energiedistributie’ naar Hager ging.”
Hager kreeg de opdracht voor het verzorgen van het complete laagspanningstraject, dat diverse Unimes-hoofdverdelers, Univers-onderverdelers en een railkokersysteem omvat. Een UPS-noodstroomvoorziening zorgt dat bij spanningsuitval alle vitale systemen in werking blijven. Later in het project kwam hier een aanvullende opdracht bij voor het advies, de engineering en de programmering van de besturing van de verlichtingsinstallatie, inclusief armatuurdefectmelding voor alle stations. Hager-partner Frame Domotica verzorgde in opdracht van Hager de programmering van het complete KNX gebouwautomatiseringssysteem voor alle stations en vluchtwegen. Met meer dan 2.000 BUS-deelnemers om te programmeren, was ook dit een enorme klus.
“Er zaten allerlei leuke elementen in dit project, die gezamenlijk werden uitgewerkt. Zoals de RAMS (Reliability, Availability, Maintainability, Safety) data die uit de installatie aangeleverd moet worden voor o.a. de onderhoudsdoeleinden”, vertelt Kooijmans. “En ook aspecten zoals de selectiviteitsberekeningen en brandveiligheid werden in de uitwerking meegenomen. In dit project was zeker geen sprake van repeterend werk. Onze oplossingen moesten exact worden afgestemd met de verschillende projectleiders van de diverse stations, die ieder hun eigen visie en projectdeelverantwoordelijkheid hadden. Door een complete verdeler te bouwen en alle projectleiders, werkvoorbereiders en de opdrachtgever gezamenlijk uit te nodigen voor een visuele inspectie in Den Bosch, konden we de feedback bundelen en kregen we commitment voor onze vertaling van het Programma van Eisen.”
De verdelers werden gebouwd door de eigen paneelbouwafdeling van Hager in Coevorden. Vanuit Hager werd per station de volledige coördinatie gevoerd, inclusief een FAT en het transport naar de locatie. “Transport en inhuizing waren bij dit project bijzonder”, vertelt Abe de Jong, Projectmanager bij Hager: “Vanaf een centraal punt werden alle materialen op een flatbed geplaatst. Dit tunnelvoertuig reed vervolgens via de tunnelbuizen naar de plaats van bestemming, waar de verdelers op het perron en de technische ruimte – soms één verdieping hoger – werden gehesen. Een uitdagende klus, waar we dankzij een goede afstemming en coördinatie uitstekend in geslaagd zijn.”
In 2018 is de Noord/Zuidlijn geopend. Sindsdien is Hager verantwoordelijk voor de service en het onderhoud aan de elektrische infrastructuur. “De komende jaren controleren wij onder meer alle hoofdverdelers in het project”, vertelt Martwin de Man, Service Manager bij Hager. “Naast het mechanische en elektrische onderhoud aan de vermogensautomaten controleren wij periodiek het beveiligingsrelais. Ook kijken we of de hoofdverdelers nog aan de regelgeving voldoen en of de tekeningen/schema’s, afdekkingen en IP-waardes nog actueel zijn. Om een juiste verlichtingsbesturing en -beheer te borgen, volgt GVB Amsterdam diverse trainingen. Zodat het gemeentevervoersbedrijf optimaal inzicht krijgt in de werking van de installatie en de handelingen die bij eventuele storingen of uitbreidingen verricht moeten worden. Vanzelfsprekend leveren wij hierbij de nodige ondersteuning.”
Tijdens de onderhoud- en beheerfase wordt Hager met diverse uitdagingen geconfronteerd, verwacht De Man. “De Noord/Zuidlijn bevindt zich in hartje Amsterdam. Bovendien moeten de werkzaamheden ’s nachts worden uitgevoerd, wat vraagt om een goede werkvoorbereiding en afstemming met het GVB en een optimale focus op veiligheid. Als organisatie hebben we hier ruim ervaring mee. We zien de onderhoud- en beheerfase dan ook vol vertrouwen tegemoet.”