Energiezuinig ventileren met variabel volumekleppen

Kies de juiste klep, meetkruis en servomotor

Met de huidige crisis moeten wij elk onnodig energieverbruik vermijden. Dat geldt niet alleen voor verlichting of verwarming, maar zeker ook voor het ventileren van gebouwen en woningen. Variabel volumekleppen kunnen hierin een belangrijke rol spelen.

In gebouwen zoals kantoren, scholen, multifunctionele centra, zorg- en overheidsinstellingen betekent vraaggestuurd ventileren geld besparen. Vaak genoeg zie je dat een luchtbehandelingskast of ventilator continu op een vaste stand draait, zonder rekening te houden met aanwezige personen. Nieuwe installaties worden vaak uitgevoerd met sensoren voor de aanpassing van het luchtdebiet, zoals bij scholen waar binnenkort CO2-sensoren verplicht zijn. In een aantal gevallen is dat een stap voorwaarts. 

Maar is er nog een andere oplossing, namelijk variabel volumekleppen. Deze kleppen worden per ruimte geïnstalleerd, bij voorkeur in de luchttoevoer- en luchtafvoerkanalen. De VAV-klep regelt de luchthoeveelheid tussen een ingestelde Vmin en Vmax met behulp van een klep, een meetkruis en een servomotor. Vooral de kwaliteit en vormgeving van het meetkruis is hierbij van belang voor een nauwkeurige meting bij lage luchtsnelheden. Naast een goed werkende VAV-klep is de keuze van de sensor van belang. Een sensor die op basis van CO2, relatieve vochtigheid of temperatuur werkt, verhoogt het luchtdebiet naarmate de belasting hoger wordt. Op zich prima, maar daar zitten toch wat addertjes onder het gras. Met een CO2-sensor bijvoorbeeld zal de VAV-klep weinig ventileren bij een lage belasting, maar ook als de temperatuur in de ruimte flink oploopt. Als de ventilatie of luchtbehandeling ook de koeling of verwarming regelt, levert deze situatie dus een uitdaging op. 

Het is ook mogelijk om de sensor op temperatuur te regelen, waarbij de hoogste waarde telt. Dit werkt echter alleen maar één richting op, namelijk bij een hogere temperatuur meer lucht en bij een te lage temperatuur (te) weinig lucht. De andere valkuil is de instelling van de CO2-sensor (1 tot 2.000 ppm). Bij een grenswaarde van 1.000 ppm zal de VAV-klep op 50% van de capaciteit blijven staan, waarbij het de vraag is of dat voldoende is. De klep opent pas geheel als de 2.000 ppm wordt bereikt. Deze onwenselijke situatie is te voorkomen door toepassing van een sensor met interne PI-regeling. De luchtbehandelingskast of ventilatie-unit moeten bij toepassing van VAV-kleppen voorzien zijn van een constante drukregeling. Daarnaast kunnen de VAV-kleppen ook gebruikt worden als CAV-klep.

Komfovent levert VAV-/CAV-kleppen die voorzien zijn van een speciaal ontworpen meetkruis, geschikt voor lage luchtsnelheden. Bovendien kan bij directe aansluiting op bijvoorbeeld een gebouwbeheersysteem gekozen worden uit analoge, MP-bus, Modbus, BACNet of KNX communicatie.