Besluitvorming bij scholen op een laag pitje

Een gesprek met Wouter Wijma loopt soms uit op een doorkijkje in de installatiebranche. Dat is niet zo vreemd, want de directeur van Ned Air ondervindt dagelijks wat er speelt in de markt voor klimaattechniek. Als voorzitter van Binnenklimaat Nederland heeft hij bovendien een bovengemiddeld inzicht in de grote bewegingen in de bouwsector. Zo constateert hij een opvallend lage score in de aanvragen voor schoolventilatie, terwijl ventilatie in andere sectoren juist booming business is. De tekorten aan materialen en levertijden lopen intussen steeds verder op….

“Tijdens het invullen van de Ned Air statistieken voor Binnenklimaat Nederland viel mij op dat wij het eerste halfjaar gewoon tachtig procent meer produceerden dan vorig jaar. Dat is vooral voor de utiliteitsbouw, met een grote variëteit aan klanten: kantoren, een visverwerker, distributiepanden en gek genoeg maar een bescheiden aantal scholen. In die laatste sector hebben wij dertig tot veertig procent meer uitgeleverd; kun je nagaan hoe sterk de groei was in de andere sectoren.”

Voor de scholen heeft Ned Air met EduComfort een specifieke productlijn ontwikkeld van decentrale ventilatie-units geschikt voor renovaties en nieuwbouw. De EduComfort 675 (binnenkort op de markt) richt zich op scholen waar Frisse Scholen Klasse C van toepassing is of waar standaard minder leerlingen aanwezig zijn. De EduComfort 1000 bedient de school waar Frisse Scholen Klasse B benodigd is. Wijma: “Nu de eerste tranche van de SUVIS-regeling loopt, had ik meer aanvragen verwacht. Met onze schoollijn zijn we voorbereid om twintig tot veertig units per week te maken, maar dat gaan er een stuk minder worden. Waar dat aan ligt, is mij nog niet helemaal duidelijk, maar de besluitvaardigheid bij schoolbesturen en bij hun adviseurs is dusdanig laag dat er in de komende herfstvakantie weinig aan de luchtkwaliteit van scholen zal gebeuren. Weer een gemiste kans. De indicator voor temperatuuroverschrijding (TOjuli) uit de net ingevoerde BENG geeft ons wel een voorsprong in de markt bij nieuwbouwprojecten. De koelvraag neemt toe en wij zijn nog steeds de enige die decentrale units met koeling kunnen leveren die onder het plafond geplaatst worden. Op dit moment worden er door installateur Klaver twintig van deze EduComfort 1000 units opgehangen in een school in Purmerend. Daar komen de leerlingen in elk geval comfortabel een eventuele hete nazomer door.”

Ondertussen houdt de materialenschaarste de bouw nog stevig in de houdgreep. Wijma: “Klopt, materialen zijn niet aan te slepen terwijl de vraag hoog blijft. Wij ondervinden vooral problemen met het verwerken van aluminium. De orderstroom is groot, de aanvoer is beperkt en de verwerkingstijd is langer dan bijvoorbeeld staal. Op de schaarste aan elektronica hebben wij gelukkig goed geanticipeerd. Begin dit jaar heeft Ned Air gelijk voor een heel jaar productie-elektronica besteld en dat wordt netjes uitgeleverd. Tachtig procent van de luchtbehandelingskasten gaat tegenwoordig compleet met een regelunit de deur uit, tegen vijftig procent een jaar geleden. Die kunnen wij dus gewoon uitleveren.”

Op de ac htergrond is Ned Air ook continu bezig om zichzelf te verbeteren en te versterken. Wijma: “De continue verbetertrajecten beginnen hun vruchten af te werpen, de kwaliteit neemt enorm toe en dat geldt ook voor de productiesnelheid. Wij hadden de intentie om de levertijden in te korten van vier tot zes weken naar twee tot drie weken, alleen gaat dat met de huidige problemen in toelevering nog niet lukken. We hebben Lean Six Sigma omarmd en daardoor meten we veel en weten we meer, bijvoorbeeld over welke producten lastiger te produceren zijn en waar bottlenecks en verstoringen optreden. Met al die informatie kun je continu blijven sturen en verbeter en versnel je het productieproces enorm. Alleen het projectmatig slim inrichten van de logistiek, met just-in-time levering, vraagt nog enig geduld. Met onzekere levertijden van soms twintig weken gaat dat gewoon niet lukken.” En tot besluit: “De bouw is nog booming, maar ik verwacht een flinke terugval. Ik vermoed dat veel sectoren, zoals de horeca, voorlopig niet gaan investeren. Dat zal naar mijn mening in de eerste helft van volgend jaar een terugval veroorzaken in de productie van de bouw.” Over een jaar zullen we deze voorspelling nog eens ter sprake brengen.