Nieuwe richtlijnen en verordeningen zetten verlichtingsindustrie op zijn kop
Verlichtingsproducent LEDVANCE ontwikkelt haar producten continu, op basis van de wensen in de markt. Maar ook met oog voor efficiëntie, duurzaamheid én veiligheid. Als gevolg van de nieuwe RoHs-richtlijn en ELR- en SLR-verordeningen komen deze ontwikkelingen nu in een stroomversnelling.
De RoHS (Restriction of Hazardous Substances) is een Europese richtlijn, die het gebruik van gevaarlijke stoffen in elektrische en elektronische apparatuur zoveel mogelijk moet inperken. “In de verlichtingsbranche zien wij de RoHS eigenlijk als het kwikbesluit. Kwik is namelijk één van de gevaarlijke stoffen die vanuit deze richtlijn verboden zal worden”, vertelt Jan-Pieter Heimgartner, Technical Customer Support & After Sales Benelux bij LEDVANCE. “Vanaf augustus 2023 mogen T5 en T8 fluorescentiebuizen niet meer in de markt gebracht worden. En dat terwijl dit type verlichting nog veelvuldig wordt toegepast in o.a. kantoren, werkplaatsen, magazijnen en garages! Bovendien worden in gangen en kantoorruimtes nog veel compact fluorescentielampen gebruikt, waarvan de productie vanaf maart 2023 al wordt verboden. De komende jaren zullen al deze lichtbronnen vervangen moeten worden door een LED-alternatief. Dit heeft grote impact op de complete verlichtingsindustrie. Van producent t/m installateur en eindklant.”
Om de vervanging zo eenvoudig mogelijk te maken, ontwikkelt LEDVANCE LED-buizen en LED-(insteek)lampen die één op één uitgewisseld kunnen worden. “Echter is dit niet altijd mogelijk”, aldus Heimgartner. “Er zijn ook gevallen waarin het armatuur zelf aangepast of vervangen moet worden. We proberen hier zo goed mogelijk in mee te denken. Wat is de beste oplossing voor elk armatuur, inclusief de specifieke elektronica? En hoe kunnen we het energieverbruik nog meer naar beneden brengen, door slim gebruik te maken van bijvoorbeeld daglichtregelingen en lichtmanagementsystemen? Onze nieuwste LED-systeembuis speelt hier al perfect op in. De LED-buis en LED-driver zijn volledig dimbaar, waardoor we nog bewuster met onze energieconsumptie kunnen omgaan. Tijdens de Light + Building beurs van 2 t/m 6 oktober in Frankfurt am Main worden deze én andere ontwikkelingen voor het eerst gepresenteerd aan het grote publiek.”
“Natuurlijk wisten wij dat het verbod op kwikhoudende lampen eraan zat te komen”, benadrukt Heimgartner. “Hier waren we ook al op aan het voorsorteren. Maar niemand in de markt had verwacht dat het zó snel zou gaan. Het productieverbod voor kwikhoudende lampen is pas dit jaar afgekondigd in Brussel en gaat komend jaar al in. We proberen op alle mogelijke manieren de markt hierover te informeren. Ook wordt ons productportfolio versneld doorontwikkeld, zodat alle benodigde LED-producten zo snel mogelijk beschikbaar komen. Uiteraard doen we hierbij geen enkele concessie aan kwaliteit, duurzaamheid en veiligheid. Het is een drukke tijd voor R&D, dat tevens te maken heeft met nieuwe eisen zoals de LPD banning.”
De LPD banning heeft betrekking op de nieuwe EU-verordeningen voor Energy Label Regulation (ELR) en Single Lighting Regulation (SLR), die als doel hebben om milieu én gebruikers te beschermen en de duurzaamheid en recyclebaarheid van producten en verpakkingen te verbeteren. “De verordeningen stellen nieuwe eisen aan o.a. de etikettering van producten”, aldus Heimgartner. “Fabrikanten moeten zorgen voor een duidelijke EPREL-database, waarin alle productinformatie heel eenvoudig teruggevonden en gedownload kan worden. Bovendien moet een forse energie- en CO2-besparing gerealiseerd worden, van 41,9 Twh energie en 16,1 miljoen ton CO2 voor de gehele verlichtingsbranche. Ambities waaraan wij ons graag committeren. De afgelopen jaren hebben wij onze gebleekte kartonnen verpakkingen al vervangen door 100% recyclebaar karton. Bovendien kijken we actief en samen met de keten naar hoe we verpakkingsstromen en transporten nog efficiënter kunnen inrichten.”
Een fundamentele verandering in de EU-verordeningen is dat de kwaliteit van de armaturen en lichtbronnen verbeterd moet worden. “Om de CO2- en energiedoelstellingen te halen, moeten we veranderen van een wegwerpmaatschappij naar een hergebruikmaatschappij. Dit betekent onder meer dat álle componenten van het verlichtingsarmatuur straks eenvoudig en met standaard gereedschap vervangen moeten kunnen worden. Van lichtbronnen tot kappen, LED-modules en drivers. Dit heeft niet alleen gevolgen voor onze materiaalkeuzes, maar ook voor de opbouw van producten én voor onze voorraden. Immers moeten we nu ook langdurig reserveonderdelen kunnen leveren”, aldus Heimgartner. “Maar kwaliteit heeft ook betrekking op het stroboscopisch effect en flikkereffect, die flink teruggebracht moeten worden. De LED-lichtbronnen van LEDVANCE voldoen nu al aan de eisen die vanaf 2024 van toepassing zijn.”