Een nijpend tekort aan vakmensen, een overvol stroomnet en nieuwe technieken: de vraag waar installateurs voor staan, is complex. Denk aan het plaatsen van laadpalen, die nodig zijn voor een emissieloze mobiliteit. Het netwerk kan zoveel laadpalen alleen niet aan en er zijn niet genoeg mensen om het netwerk uit te breiden en de laadpalen te plaatsen. Een oplossing wordt gezocht in zij-instromers. Een groot deel van de netbeheerders vraagt echter mbo4-gekwalificeerd personeel. Het zal niet meevallen om zij-instromers vier jaar lang de schoolbanken in te krijgen. Voor het oplossen van de problemen waar we voor staan, moet een andere manier van denken ingezet worden.
Problemen die we nu tegenkomen, gaan we niet oplossen door standaard te blijven denken. Er is een tekort aan vakmensen en de energietransitie voert de druk op de technische branche nog verder op. Daarom dient er geïnvesteerd te worden. Niet alleen in een zwaardere infrastructuur, maar ook in menselijk kapitaal. Bedrijven moeten andere eisen gaan stellen aan medewerkers.
Functies kun je opdelen in deelgebieden, zodat ook zij-instromers al snel volwaardig meedraaien. Voor de werkgever zijn zij dan van belang en andere, meer ervaren collega’s kunnen het gespecialiseerde werk doen. Boren en kabels leggen kunnen de meeste technici wel. Het inbedrijfstellen kan dan gebeuren door iemand die daar de juiste kwalificaties voor heeft. Ook eenvoudigere klussen moeten gedaan worden en van daaruit kan iemand zich verder ontwikkelen binnen het vak. Dit betekent dat bedrijven bij de wervingseisen minder moeten focussen op iemands opleiding en meer op interesse en motivatie. Middels een korte training kan een zij-instromer al snel en veilig routinematige taken uitvoeren. Zo maken en houden we gemotiveerde mensen enthousiast zonder lange opleidingstrajecten.
Het mooie aan de huidige situatie is dat het ook kansen biedt. Er ontstaan nieuwe banen en mogelijkheden voor zij-instromers om zich te laten omscholen. Volgens de TechBarometer van ROVC vormen zij-instromers een groot deel van de oplossing. 43% van de bedrijven vindt dit en 48% van de technici. Toch neemt slechts 27% van de bedrijven zij-instromers aan. Ook ziet een sterke minderheid van de zij-instromers (18%) een overstap naar de technieksector zitten. Hier is dus nog een wereld te winnen.
Mensen mogen weten dat techniek een mooi vak is waar een goede boterham mee te verdienen valt. Dat imago kan nog een stuk beter. Gelukkig zien we steeds meer besef binnen bedrijven dat nieuwe mensen opgeleid moeten worden en dat er op een andere manier naar de situatie gekeken moet worden. Zodat mensen niet jarenlang in de schoolbanken hoeven te zitten, maar na een korte training of cursus alvast aan de slag kunnen. Na een paar maanden weet je als werkgever of het een blijver is en kun je de volgende investering doen. Eenmaal geproefd aan de techniek, kunnen zij-instromers zich verder ontwikkelen door middel van begeleid leren op de werkplek, onder de vleugels van ervaren vakmensen. Het aanbieden van gerichte opleidingstrajecten die aansluiten bij doorgroeimogelijkheden en ambities speelt een belangrijke rol bij het binden van mensen aan ons mooie vak.
De Pen – John Huizing – directeur bij technisch opleider ROVC