European Patent Office | Rijswijk – Een transparant kantoorgebouw op maat van de opdrachtgever

Het nieuwe kantoorgebouw voor het European Patent Office (EPO) in Rijswijk is gereed om te worden ingehuisd. “Bouwconsortium New Main (TBI-ondernemingen J.P. van Eesteren en Croonwolter&dros) heeft de harde deadline voor de eindoverdracht van de ‘fit for purpose’ nieuwbouw gehaald. Een wereldprestatie van alle partijen”, zegt projectdirecteur Michel Hoogendoorn.

Binnen de gekozen contractvorm (UAV-GC op basis van systeemgerichte contractbeheersing) heeft EPO geen omkijken naar de uitvoering: het bouwconsortium beheert de portemonnee en de planning, toetst de werkpakketten van de uitvoerende partijen, zoals die voor de staalconstructie, de gevelbouw, de gebouwtechniek en de binnenafbouw, en levert gefaseerd op aan zichzelf. Vervolgens krijgt EPO een uitgebreide documentatie aangeleverd ter acceptatie. De winnende aanbieding van het bouwconsortium is in 2012 gemaakt op basis van een gedetailleerd Programma van Eisen, waarin zelfs het gewenste luchtklimaat is omgeschreven. “Tegelijkertijd is er geen bestek”, vertelt projectdirecteur Michel Hoogendoorn, terwijl hij omhoog kijkt naar de recent voltooide, langgerekte glasgevel aan de Veraartlaan. De contractvorm was voor iedereen nieuw: voor EPO, voor Ateliers Jean Nouvel en Dam & Partners Architecten en voor de uitvoerende partijen. “Een innovatieve manier van samenwerken, zowel ontwerptechnisch als uitvoeringstechnisch.”

Binnentuinen in fysieke buitenruimte kopiëren

‘Volle inzet op logistiek’
Het bouwconsortium heeft een 150 meter lang hoogbouwcomplex gerealiseerd met een ultraslank staalskelet van slechts 12,6 meter breed, voorzien van prefab installatievloeren (Slimline), klimaatplafonds en een dubbele glazen gevel. “Deze ontwerpkeuzes zijn ingegeven door de wens een transparant kantoor te scheppen én snel te kunnen bouwen”, aldus Hoogendoorn. Dat resulteerde onder meer in een speciaal ontwikkelde technische laag halverwege het 26 verdiepingen hoge pand, waardoor installaties zowel uit het zicht als minder omvangrijk konden worden vormgegeven. Het bouwconsortium realiseerde een verdieping per week tijdens de cascobouwfase en constructie en geveldichting gingen in treintjes achter elkaar aan, op basis van zorgvuldig geplande aanvoer- en kraantijden. De uitvoerders moesten meteen aan de slag kunnen op basis van deze tijdslots – ondersteund door hub-locaties voor materieelaanvoer op afroep. “Wij hebben vol ingezet op de logistieke operatie. Dit is een 24/7-project geweest, dat met grote precisie is gepland en uitgevoerd.”

Imposante gevel
Wie in acht neemt dat een dertigtal partijen betrokken was bij de uitvoering en op topdagen zeshonderd man actief was op de krappe bouwplaats, kan zich er wel iets bij voorstellen. En wie voor het transparante ‘glaspaleis’ staat, kan niet anders dan geïmponeerd zijn door het gevelbeeld, of je nu op de tramhalte staat bij de entree, op de A4 rijdt met de auto of het gebouw aanschouwt vanuit de werklocatie van het bouwconsortium aan de overzijde van de straat. De semi-reflecterende glazen gevel, de imposante droogloopluifel en de in verschillende kleuren uitgevoerde klimaatplafonds van de lobby vallen meteen op. Snelle liften brengen de gebruiker in seconden naar de kantoorverdiepingen, waar een stemmig grijs interieur en een weids uitzicht op de Haagse agglomeratie de toon zetten. Hoogendoorn: “Op de 1e, 2e, 3e en 26e verdieping is de maatvoering en vloerafwerking afwijkend. Hier bevinden zich respectievelijk vergaderruimten en directiekamers; op de overige kantoorverdiepingen zijn alle werkplekken identiek vormgegeven, precies zoals de opdrachtgever het wenst.”

Spiegelvijver
In de zomer vond de eindoverdracht plaats, wat EPO in staat stelt om te verhuizen. Vanuit de bestaande EPO-toren, die het bouwconsortium na de verhuizing gaat saneren en slopen, kijken de werknemers al uit op hun nieuwe pand. Na de sloop van de bestaande bouw wordt nog een grote spiegelvijver aangelegd, die met de glasgevel voor een bijzonder samenspel gaat zorgen. EPO krijgt een complete werklocatie op maat van het contract, gegarandeerd ‘fit for purpose’ tot tien jaar na oplevering. Een dergelijk bouwtraject is intensief voor alle betrokkenen. Niet iedere toekomstige opdrachtgever zal zijn project in de markt zetten als EPO, verwacht Hoogendoorn. “Er zijn uiteraard vele varianten van geïntegreerde contractvorming. De trend bij grote utiliteitsprojecten is wel dat steeds meer verantwoordelijkheden en garanties bij uitvoerende partijen worden neergelegd.”   

Tekst Jan-Kees Verschuure    |    Beeld Ronald Tilleman
Uitgelichte afbeelding: Maximale transparantie, ultradun skelet.

Bouwinfo

Opdrachtgever
European Patent Office

Ontwerp
Ateliers Jean Nouvel en Dam & Partners Architecten

Hoofdaannemer
Bouwconsortium New Main (TBI-ondernemingen J.P. van Eesteren en Croonwolter&dros)

Bouwperiode nieuwbouw
eind 2014 – juni 2018 (2020 incl. sloop en landschapsinrichting)

Programma nieuwbouw
85.000 m²